به گزارش «سرویس دام، طیور و آبزیان» «ماکی دام - پایگاه خبری صنعت دام، طیور و آبزیان»؛ لنگش (Laminitis) نوعی بیماری در گاو و اسب است که باعث لنگیدن آنها هنگام راه رفتن میشود. لنگش سومین عامل مهم کاهش تولید در گاوداریها شناخته شدهاست.
عدم تعادل غذایی، عدم اتساع کافی شکمبه و سمچینی زیاد از دلایل اصلی لنگش هستند. از دیگر عوامل ایجادکننده لنگش در اسب میتوان به مصرف بیش از اندازه علوفه حاوی کربوهیدارتها- مصرف علوفه آبدار - چاقی و عدم تحرک - مسمومیت خونی ناشی از متریت و اسهال و پریتونیت - انقباض سرخرگ پا ناشی از عوارض جانبی برخی داروها مثل کورتیکواستروئیدها - ناصاف بودن محل حرکت دام میتوان اشاره کرد.
لنگشهای مزمن را میتوان با سمچینی منظم هر ۳-۴ ماه یکبار برطرف نمود. گاوهایی که مشکل پای آنها درمانپذیر نیست معمولاً از گاوداریها حذف میشوند.
کربوهیدراتها و لنگش
خورانیدن جیرههایی غنی از کربوهیدراتهای غیرساختمانی به حیواناتی که به اندازه کافی با این جیرهها سازگار نشدهاند، منجر به pH پایین شکمبه شود. کاهش pH شکمبه با تغییر در میکروفلورای شکمبه از باکتریهای غالباً گرم منفی به باکتریهای غالباً گرم مثبت تولیدکننده اسیدلاکتیک همراه است. همزمان با این تغییر در pH و میکروفلورای شکمبه، آزاد شدن اندوتوکسین از سلولهای دیواره خارجی باکتریهای گرم منفی در حال مرگ و در حال تجزیه رخ میدهد. اسیدلاکتیک، اندوتوکسینها و احتمالاً هیستامین به کمک مخاط آسیبدیده شکمبه و فعالیت سوء آن به داخل سیستم خون جذب میشوند. این فرآوردهها به سرعت از راه گردش خون به کوریوم راه پیدا میکنند، که در آنجا به طور مستقیم یا غیرمستقیم (از طریق میانجیگرهای وازواکتیو) سبب اختلال در گردش خون میشوند، که منتهی به آسیبهای مشاهده شده در لامینیتیس میشود.
در حالی که در مورد این که اسیدوز شکمبه ممکن است به شرح فوق اتفاق افتد بحث بسیار کمی وجود دارد، ولی روشن نیست که لامینیتیس یا لنگی حتماً به عنوان پیامدی از این امر اتفاق خواهد افتاد. علیرغم اطلاعات متناقض در مقالات، شخص هنوز مجبور است نتیجه بگیرد که به نظر میرسد رابطهای (البته پیچیده) بین تغذیه کربوهیدرات، اسیدوز شکمبه و لامینیتیس وجود دارد، ولی تحقیقات بیشتری مورد نیاز است تا جزئیات این رابطه را روشن سازد.
بیشتر بدانیم: همه چیز درباره لنگش در گاو
پروتئین و لنگش
این موضوع که خورانیدن سطوح بالایی از پروتئین در جیره غذایی گاوهای شیری به طور بالقوه باعث لامینیتیس یا لنگی شود به خوبی روشن نشده است. شیوع لامینیتیس در گوسالههای تغذیه شده با مواد جایگزین شیر و جیرههای غذایی استارتر حاوی 18درصد پروتئین قابل هضم گزارش شده است. گوسالههای تحت تأثیر قرار گرفته در سن 4 الی 6 ماهگی بودند و همزمان با لامینیتیس حاد شدید، آسیبهایی درسمهایشان داشتند. اگرچه این یک مشاهده جالب هست، ولی این پیشنهاد که پروتئین بالا دلیلی از این مشکل بوده است بیشتر دیدگاهی با تردید خواهد بود، چرا که مواد جایگزین شیر و جیرههای غذایی حاوی 18درصد پروتئین یا بیشتر، به طور متداول به گوسالهها و حیوانات جوان در سرتاسر آمریکای شمالی بدون مشکل خورانیده میشود. با توجه به اطلاعات فوق، شخص باید نتیجه بگیرد که به طور ساده برای دانستن این که پروتئین چه اثراتی روی سلامت دارد، اطلاعات ناکافی است.
ویتامین A و لنگش
ویتامین A نقش مهمی در نگهداری بافتهای اپیتلیال از جمله شاخ سم دارد. ویتامین A همچنین در توسعه ساختمان وکیفیت بافت شاخی یک نقش استحکامی در رشد ساختار و کیفیت بافت کراتینه شده دارند. ویتامین A برای تقسیم سلولی نیاز است. سلولهای در حال تقسیم محلهای ویژهای برای باند شدن ویتامین A دارند و به محض این که باند شدند میتوانند بر انگیخته شوند و یا از بیان ژن جلوگیری کنند. ویتامین A برای رشد طبیعی و نگهداری بافتهای اسکلتی و پوششی مورد نیاز است، نقش ویتامین A در کراتینه شدن به عمل بیان ژن مربوط میشود.
ویتامین D و لنگش
این ویتامین یکی از مهمترین تنظیم کنندههای بیولوژیکی متابولیسم کلسیم میباشد (مترادف کلسیفرول) که ازکلسترول (در فرآیند وابسته به منگنز) مشتق میشود که مسئول هموستازی لحظه به لحظه کلسیم و مواد معدنی است. شکل بیولوژیکی فعال آن 1، 25 دی هیدروکسی D3 است و برای کنترل باز جذب Ca+2، جذب، موبیلیزه کردن و افزایش کلسیم استخوان مورد نیاز است. از آن جایی که بدن به صورت اندوژنوس ویتامین D3 میسازد و چون مدت زمان طولانی در بافتهای استخوانی باقی میماند، به نظر نمیرسد که کمبود این ویتامین در حیوانات وجود داشته باشد. اما با قرار گرفتن محدود در معرض نور خورشید، ممکن است کمبودهای خفیفی از ویتامین D در حیوانات وجود داشته باشد. بنابراین هر میزان کمبود ویتامین یقیناً متابولیسم کلسیم و بنابراین فرآیند کراتینه شدن را تحت تاثیر قرار میدهد. ریکتز حاصل از کمبود ویتامین D بسیار نادر است. چون علف خشک و قرار گرفتن در معرض نور آفتاب بهطور طبیعی مقادیر کافی از این ویتامین را در اختیار گاو قرار میدهد.
ویتامین E و لنگش
بهترین نقش شناخته شده ویتامین E به عنوان یک آنتیاکسیدانت محلول در چربی سلولی میباشد. از طریق این عملکرد و احتمالاً اعمال دیگری ویتامین E در نگهداری غشای سلولی نقش دارد. کمبود ویتامین E باعث پِراُکسیداسیون لیپیدهای غشا سلولی میشود که ممکن است منجر به کاهش تولید انرژی به وسیله میتوکندری، اکسیداسیون، و جهش DNA، و تغییر فرآیند انتقال طبیعی در غشاء پلاسمایی شود. بنابراین سلولهایی که در معرض تنش اکسیداتیو قرار میگیرند، سرعت آسیب و نکروز بیشتری وقتی که کمبود ویتامین E بروز کرده نشان میدهند. ممکن است این مسئله کمک کند به توضیح این که چرا گاوهای شیری انتقالی که با سطح پایین ویتامین E تغذیه شدهاند و در معرض استرس زیادی قرارگرفتهاند در هنگام زایمان لنگش بالاتری دارند. در مناطقی که خاکها به طور طبیعی از لحاظ سلنیوم کمبود دارند موارد انگشت شماری از وقوع بیماری عضله سفید که با کمبود ویتامین E و سلنیوم همراه است در حیواناتی که مکمل دریافت نکردهاند، رخ میدهد. در حیواناتی که تحت تاثیر کمبود سلنیوم و ویتامین E قرار گرفتهاند، ممکن است مرگ ناگهانی گوسالههایی که ضعف کلی یا سفتی پاها را بروز میدهند، مشاهده شود.
منبع: اینترنت