به گزارش «سرویس دام، طیور و آبزیان» «ماکی دام - پایگاه خبری صنعت دام، طیور و آبزیان»؛ بیماری آکاریوز برای اولین بار، سال 73 در ایران گزارش شد. شیوع آن بیشتر در مناطق شمالی است.
عامل بیماری کنهای است به نام آکاراپیس وودی یا مایت تراشهای (Acarapis woodi) که از گونهی کنههای گیاهی است، در داخل مجاری تنفسی زندگی میکند و یک انگل داخلی به حساب میآید.
این انگل چشم نداشته و دارای 4 زوج پاست. اندازهای حدود 1/. میلیمتر داشته و تمام مراحل زندگی انگل - از تخم تا بلوغ - را در یک تراشه میتوان دید.
انگل فقط تا قبل از 5 روزگی خروج زنبور از حجره؛ یعنی قبل از 5 روزگی بلوغ زنبور میتواند از راه سوراخهای تنفسی ناحیه سینه وارد بدن زنبور شود؛ زیرا از 9 روزگی به بعد سوراخها با موهایی بسته و محافظت میشوند.
آکاراپیس پس از ورود شروع به تخمگذاری میکند. تخمهای انگل درشت بوده و به اندازه جثه انگل هستند. 3 تا 6 روز بعد از آن، تخمها تفریخ و بعد از 6 تا 10 روز تبدیل به کنه بالغ و آماده جفتگیری میشوند. در کل، فاصله هر نسل تا نسل بعدی حدود 9 تا 14 روز طول میکشد.
انتشار آکاراپیس در کندوی زنبور
رفتار غارت در انتشار بیماری مهمترین نقش را دارد. رفتار جستجوگری و نقل و انتقال کندوها بین زنبورستان نیز در انتشار بیماری نقش دارند.
علایم بیماری آکاریوز
عدم قدرت پرواز، افتادن ناگهانی زنبور بالغ در هنگام پرواز، گیج و مشوش شدن زنبور، متورم بودن شکم و در آمدن بال به شکل K از جمله علایم این بیماری هستند.
تشخیص آکاریوز
برای تشخیص بیماری حلقه اول سینه زنبور را که محل اسپیراکل تنفسی است، جدا کرده و زیر لوپ آن را بررسی میکنیم. در آلودگی انگلی، لوله نای یا تراشه، تیره دیده میشود.
روش دیگر، استفاده از روش دیسک است. در این روش، بند اول سینه را بریده و 24 ساعت در محلول پتاس قرار میدهیم. پتاس باعث لیز شدن عضلهها میشود. چیزی که باقی میماند نای است که میتوان آن را بررسی کرد.
درمان آلودگی آکاراپیس
برای درمان آلودگی آکاراپیس وودی از اکثر داروهای مورد استفاده در درمان انگل واروآ میتوان استفاده کرد.
بیشتر بدانیم: بیماری واروآزیس در زنبورعسل
عوارض آلودگی به آکاراپیس
انسداد تراشههای تنفسی، از دست دادن مواد غذایی، به وجود آمدن عفونتهای ثانویه، انتقال بیماریهای عفونی، فلجی مزمن، آسیب مستقیم به عضلههای پروازی، تغییر در متبولیسم کلونی، کاهش طول عمر و کاهش توانایی عضلههای پروازی.
نوسنده: دکتر مرتضی طیبی