معرفی 10 گیاه دارویی برای تسکین درد در سگ (بخش اول)
هنگامی که نیاز به مدیریت درد مفاصل در سگ خود دارید، به یکی از این داروهای گیاهی که تأثیر آنها برای تسکین درد و التهاب ثابت شده است مراجعه کنید.
1- هماور Symphytum officinale) Comfrey)
هماور دارای سابقه‌ای طولانی به عنوان یک گیاه درمانی سنتی برای درمان طیف گسترده‌ای از بیماری‌هاست، از درمان درد، مشکلات گوارشی تا سرطان. اثرات اصلی درمانی آن از ماده‌ای به نام آلانتوین (allantoin) آمده است، ترکیبی که سرعت تکثیر سلولی را بالا می‌برد. رزمارینیک اسید (Rosmarinic acid) نیز از دیگر ترکیبات هماور است که خاصیت ضد التهابی و تسکین درد را دارد، که برای تسکین درد مفاصل بسیار موثر است.
برای درمان، ½ تا 1 قاشق چایخوری از گیاه خشک شده را با هر 0.5 کیلوگرم از غذای سگ اضافه کنید.
همچنین می‌توانید از برگ آن به صورت موضعی برای ضماد استفاده کنید. یک دسته از برگ گیاه را در حوله‌ای بپیچید، حوله را در یک کاسه آب جوش قرار دهید تا وقتی که آب سبز رنگ شود، حوله را خارج کرده و آب باقیمانده در آن را داخل کاسه بچکانید، اجازه دهید حوله کمی سرد شود سپس آنرا روی محل درد قرار دهید، تا زمانی که امکانش هست اجازه دهید کمپرس دارو روی محل بماند و هر از گاهی کمی از مایع درون کاسه روی آن بریزید.
هشدار: هماور دارای آلکالوئیدهای پیرولیزیدین (pyrrolizidine alkaloids ,PAs) است که مصرف بالای آن می‌تواند باعث بروز مشکلات کبدی شود. اما اکثر گیاه‌شناسان متخصص معتقدند که هیچ جای نگرانی نیست، در برگ هماور فقط حدود 0.3% ماده PA درکل مواد شیمیایی آن موجود است که با خیال راحت می‌تواند برای هزاران سال، بدون عوارض جانبی استفاده شود. ریشه‌ها ده برابر برگ گیاه حاوی مواد PA است بنابراین مطمئن شوید که هنگام مصرف گیاه ریشه‌ها را کاملاً جدا کرده باشید. از این دارو برای سگ‌های باردار و شیرده یا سگ‌هایی که سابقه بیماری‌های کبدی دارند، استفاده نکنید.
2- کندر Boswellia serrata) Boswellia)
کندر شیره‌ای استخراج شده از پوست درخت است. این گیاه دارای مواد شیمیایی است که تولید ماده‌ای به نام لوکوترین (leukotrienes) (که باعث بروز التهاب است) را کاهش میدهد. این گیاه علیه درد مفاصل و التهاب بسیار موثر است، که در طب آیورودا اغلب با زردچوبه ترکیب می‌شود. مطالعه‌ای در سوئیس توسط Reichling J et al (سال 2004) نشان داد که پس از 6 هفته درمان توسط کندر بر روی 71% از سگ‌هایی که دچار آرتریت بودند به‌طور قابل توجهی علائم این بیماری را کاهش داد.
کندر یکی از اجزای مهم بسیاری از داروهای گیاهی است که برای درمان درد و التهاب استفاده می‌شوند. در داروهای آماده به شیوه مصرف روی بسته دارو مراجعه کنید. اگر محصولی را خریداری کرده‌اید که مخصوص مصرف انسان است، فرض را براین بگیرید که دوز مصرفی برای یک فرد 70کیلوگرمی در نظر گرفته شده پس طبق آن نسبت به وزن سگ خود دوز مناسب حیوان را تخمین بزنید و استفاده کنید.
اگر می‌خواهید خود گیاه کندر را تهیه کرده و مصرف کنید؛ به ازای هر 0.5 کیلوگرم از وزن سگ 5 تا 10 میلی‌گرم از کندر را به‌طور روزانه مصرف کنید. نکته: در مطالعه ذکر شده در سوئیس از دوز بالاتری استفاده شد؛ 400 میلی‌گرم به ازای هر 10 کیلوگرم از وزن سگ در روز (تقریباً دو برابر). تنها عوارض جانبی اسهال و نفخ شکم در 5 سگ بود که لزوماً علت آن استفاده از دارو نبوده است.
عوارض جانبی کندر بسیار نادر است و اگر رخ دهد به صورت اسهال خفیف یا نفخ می‌باشد.
3- شیرین بیان Glycyrrhiza glabra) Licorice)
شیرین‌بیان از زمره گیاهان بنشنی و ریشه آن دارای خواص داروئی است. یکی از کاربردهای مهم آن تسکین دردهای مفصلی است. بسیاری از مطالعات عملکرد سریع و تأثیرات کاهش التهاب این گیاه را تأیید کرده‌اند. برخی از عطاران ادعا می‌کنند که عنصر اصلی این گیاه گلیسیریزین (glycyrrhizin)، هنگامی که با دیگر گیاهان داروئی ترکیب می‌شود قدرت اثرگذاری آنها را بالا می‌برد. ساختار شیمیایی گلیسیریزین شبیه به کورتیکواستروئیدها (corticosteroids) است، با این تفاوت که بر روی سیستم ایمنی بدن اثرات منفی نمی‌گذارد.
از آنجایی که ریشه‌ها برای سگ قابل هضم نیستند، استفاده از عرق آن توصیه می‌شود. با 12 تا 20 قطره به ازای هر 10 کیلوگرم از وزن سگ ، دوبار در روز شروع کنید. همچنین می‌توانید از جوشانده شیرین بیان استفاده کنید (یک قاشق چایخوری از ریشه شیرین بیان در یک فنجان آب). اگر از جوشانده گیاه برای سگ استفاده می‌کنید، می‌توانید 3 برابر دوزی که برای عرق آن تجویز شده را مصرف کنید.
هشدار: طول هر درمان باید تنها 2 هفته باشد. اگر نیاز به استفاده طولانی‌تر آن دارید حتماً با گیاه‌شناس و عطار متخصص مشورت کنید. برای سگ‌های باردار و شیرده و دیابتنی‌ها استفاده نشود.
4- پنجه شیطان Harpagophytum procumbens) Devil’s Claw)
پنجه شیطان یک گیاه آفریقایی است، بهترین داروی مسکن، ضد التهاب و تونیک بدن است. ماده اصلی تشکیل‌دهنده آن هارپاگوزید (harpagoside) است که می‌تواند درد را به سرعت کاهش دهد، و به همین دلیل درمان خوبی برای آرتریت و دردهای عضلانی محسوب می‌شود. بسیاری از مطالعات بالینی ثابت کرده‌اند که داروی موثری برای درمان کمر درد، آرتروز و روماتیسم است.
پنجه شیطان داروی گیاهی است که اغلب برای مصرف انسان فروخته می‌شود، پس به نسبت وزن سگ دوز را آنرا تنظیم کنید.
هشدار: برای سگ دیابتی، باردار و شیرده مصرف نشود. پنجه شیطان ممکن است با برخی داروها (داروهای قلبی، داروی کاهش یا افزایش فشار خون) تداخل پیدا کند، بنابراین قبل از مصرف آن با دامپزشک سگتان مشورت کنید.
5- زنجبیل Zhinger officinalis) Ginger)
زنجبیل به خاطر فواید زیادی که برای سیستم گوارشی دارد، شناخته شده است، مثل ازبین بردن گاز و حالت تهوع. اما قدرت دارویی کمتر شناخته شده آن کاهش درد آرتریت است. زنجبیل تولید لوکوترین (leukotrienes) توسط سیستم دفاعی بدن که باعث التهاب می‌شود، را متوقف می‌کند. زنجبیل نیز می‌تواند به گردش خون در سگ‌های مسنی که قادر به حرکت نیستند، کمک کند.
از ریشه زنجبیل خام (که در اکثر فروشگاه‌ها موجود است) استفاده کنید، پوست آنرا با چاقو یا پوست‌کن گرفته و آنرا ریز کنید. و با دستور زیر آنرا به غذای سگ اضافه کنید: ¼ قاشق چایخوری برای نژادهای مینیاتوری، ½ قاشق چایخوری برای سگ تا 17 کیلوگرم و ¾ قاشق چایخوری برای سگ‌های بزرگتر. زنجبیل عطر و طعم بسیار قوی‌ای دارد، بنابراین ممکن است نیاز باشد که از دوزهای پایین‌تر شروع کنید تا سگ به آن عادت کند.
هشدار: زنجبیل باعث رقییق شدن خون می‌شود، بنابراین از استفاده آن قبل از عمل جراحی یا در سگی که داروی ضدانعقاد مصرف می‌کند، خودداری کنید. همچنین ممکن است قند و فشار خون را کاهش دهد، اگر سگ شما به دیابت یا بیماری‌های قلبی دچار است حتماً قبل از مصرف زنجبیل با دامپزشک مشورت کنید.
در خبر بعدی با 5 گیاه مفید دیگر برای درمان دردهای مفصلی در سگ آشنا می‌شوید:
معرفی 10 گیاه دارویی برای تسکین درد در سگ (بخش سوم)
منبع: dogsnaturallymagazine
ترجمه: مهسا احمدزاده