به گزارش «سرویس آموزشی» «ماکی دام - پایگاه خبری صنعت دام، طیور و آبزیان»؛ براساس نتایج ثبت شده در لنست (the lancet) یک واکسن تجربی، محافظت بالایی را نسبت به ویروس کشنده آبولا در آزمایش‌های متعددی در شهر ژنو نشان داده است. این واکسن اولین موردی است که توانسته است در برابر عفونت‌های یکی از کشنده‌ترین ویروس‌های موجود مقابله کند. نتایج اولیه به دست آمده سال پیش چاپ رسید. این واکسن که VSV-ZEBOV نام دارد در سال 2015 روی 11841 نفر در سال در گینه مورد مطالعه و بررسی قرار گرفت. دربین 5837 نفری که این واکسن را دریافت کرده بودند هیچ کس به مدت 10 روز یا بیشتر از زمان واکسیناسیون علائمی از بیماری نشان ندادند. در مقایسه با آن 23 مورد از افرادی که واکسینه نشده بودند 10 روز یا بیشتر از شروع آزمایش، علائم بیماری ابولا را نشان دادند.
این آزمایش با همکاری WHO و مشارکت وزارت بهداشت گینه، موسسه‌های دارویی برون مرز (MSF) و همچنین موسسه بهداشت عمومی نروژ صورت گرفت.
دکتر Marie Paul Kieny ، دستیار مدیر عمومی سیستم سلامت و نو آوری WHO، در این زمینه می‌فرماید: "با وجود تاخیر در به دست آوردن نتایج رضایت‌بخش در این زمینه برای کسانی که جان خود را در زمان شیوع همه‌گیر ابولا در غرب افریقا از دست دادند، این نتایج نشان داد که ما در مقابل همه‌گیری بعدی این بیماری بی‌دفاع نخواهیم بود. Sharpe ، Merck وDohme سه شرکت تولیدکننده این واکسن، موفق به پیشرفت بزرگی در طراحی دارویی از سازمان غذا و داروی امریکا و سازمان دارویی اروپا شدند که این امر موجب بازبینی منظم این واکسن تا زمان عرضه آن به بازار مصرف شد.
از زمان اولین شناسایی ویروس ابولا در سال 1976 در آفریقا، گزارش‌های پراکنده‌ای از شیوع این بیماری در این کشور گزارش شده است. با این وجود شیوع بالای این بیماری در غرب آفریقا در سال 2016 -2013 که منجر به کشته شدن بیش از 11300 نفر در این منطقه شد، نیاز به واکسن را پررنگ کرد.
آزمایش در منطقه ساحلی باسه گینه (Basse- Guine) که هنوز هم محل آزمایش نمونه‌های جدید ویروس ابولا است، صورت گرفت. در این آزمایش از طرح جدیدی به نام واکسیناسیون حلقه‌ای که برای ریشه کردن آبله مورد استفاده قرار گرفت، استفاده شد. هنگامی که مورد ابولا تشخیص داده شد، گروه محققان همه افرادی که در طی 3 هفته گذشته با این نمونه در ارتباط بوده‌اند شامل افرادی که در همسایگی او بودند یا به ملاقاتش رفتند و یا در ارتباط نزدیک با بیماری بوده‌اند را مورد بررسی قرار دادند. حدود117 گروه که هر کدام شامل 80 نفر بودند شناسایی شدند. در ابتدا گروه‌هایی به صورت اتفاقی انتخاب شدند تا واکسن را به صورت یک جا یا با تاخیر 3 هفته‌ای دریافت کنند. بعد از نتایج اولیه به دست آمده که نشان‌دهنده تاثیر واکسن بر این افراد بود، همه گروه‌ها به جزء کودکان زیر 6 سال ، به صورت تزریق یکجا و بدون وقفه ارائه شد.
علاوه بر تاثیر بالای واکسن بر افراد واکسینه شده، آزمایش نشان داد که افرادی که در گروه واکسینه نشده بودند به صورت غیرمستقیم نسبت به ویروس ابولا مقاومت نشان دادند. با این وجود محققین اعلام کردند که انجام این آزمایش برای اندازه‌گیری میزان اثرگذاری واکسن نبوده است و در نتیجه انجام آزمایش‌های بیشتری نیاز است. Kelta sakoba مسئول آژانس بین‌المللی سلامت در گینه در این زمینه می‌گوید "ابولا میراث ویرانگری را درکشور من باقی گذاشت. با این وجود ما مفتخر در ساخت واکسنی مقاوم نسبت به این بیماری برای دیگر ملت‌ها هستیم"
برای رسیدن به میزان قابل قبولی از مقاومت نسبت به این بیماری، افرادی که واکسینه می‌شدند برای مدت 30 دقیقه مورد نظارت قرار گرفته و همچنین حداکثر تا 12 هفته بعد از آن به ملاقات آنها در خانه می‌رفتند. تقریبا نیمی از گزارش‌های مبنی بر این بود که علائم خفیف زودگذری شامل سر درد، خستگی و درد ماهیچه‌ای بعد از واکسیناسیون ظاهر شد. دو نوع اتفاق پیشرفته مهم مرتبط با واکسیناسیون (واکنش‌های آنافیلاکسی و تب‌زا و دیگری بیماری شبه آنفولانزا) مورد بررسی قرار گرفت که هر دوی آنها اثرات طولانی نداشتند. جمع‌آوری نمونه‌های بیولوژی از افراد واکسینه شده و بررسی عملکرد ایمولوژی آنها غیر ممکن بود. مطالعات دیگری در این زمینه به دنبال سطح پاسخ ایمنی افراد به واکسن که شامل آزمایش‌های انجام شده به صورت موازی در گروه هستند.
بیشتر بدانیم:
بیماری ویروسی ابولا
در ماه جولای، GAVL مبلغ 5 میلیون دلار به منظور خرید واکسن در آینده بعد اینکه اثرگذاری آن ثابت و ارزیابی و توسط WHO تائید شود به شرکت Merck اعطا کرد. در عوض Merck متعهد شد که 300000 دوز از این واکسن را برای مواقع ضروری تولید کند و همچنین برای این واکسن تا پایان سال 2017 پروانه ساخت ارائه دهد. Merck واکسن را برای مصرف در موارد ضروری به WHO ارائه داده است و منتظر تایید در مراحل مختلف ارزیابی و موفقیت در پروسه‌های خاصی است که اغلب داروهایی تجربی به دست آمده باید آنها را طی کنند تا برای مصرف گواهی نامه دریافت کنند.
امروزه تحقیقات فراوانی در زمینه فراهم کردن واکسن‌های مناسبی برای استفاده در کودکان و افراد آسیب‌پذیر دیگر مثل کسانی که مبتلا به HIV هستن انجام می‌شود رشد ناگهانی rVSV- EBOV در جهان منجر به پیشرفت طرح‌ها و استراتژی‌های جهانی در مورد آزمون‌های اثر بخش، واکسن‌ها و داروها در زمان همه‌گیری شده است.
منبع: ماهنامه هدهد _ تهیه و تنظیم: محمد حسین کفراشی