به گزارش «سرویس دام، طیور و آبزیان» «ماکی دام - پایگاه خبری صنعت دام، طیور و آبزیان»؛ گوسفند کردی دارای جثه متوسط، بدنی کشیده و با دست و پای بلند و قوی میباشد. این دام از نظر تولیدی، جزو گوسفندان گوشتی کشور محسوب میشود. این گوسفندان کلاً در دو تیپ دشت و تیپ کوهستان دیده میشوند و هر تیپ نیز دارای فنوتیپهای خاص خود میباشد .
نژاد گوسفند کردی
گوشتی
پراکنش نژاد گوسفند کردی
در مناطق کوهستانی کردستان بدلیل وجود مراتع درجه یک و مرغوب، دامداری بعنوان شغل اصلی محسوب شده و بدلیل عدم وجود زمینهای مسطح و آبی،کشاورزی بصورت دیم و در کنار دامداری مطرح میباشد.
جمعیت
1میلیون و 200هزار راس است.
خصوصیات ظاهری گوسفند کردی
گوسفند کردی تیپ کوهستان
در این تیپ رنگ بدن سفید مایل به شکری، سر و صورت و چهار دست و پا به رنگ سیاه و قهوهای با لکههایی بر اساس رنگ بدن دیده میشود. دنبه گرد و دارای شکاف نیمه عمیق که تا مفصل خرگوشی آویزان است و دنبالچه مخروطی شکل در مرکز دنبه سر تا سر شکاف آنرا فرا گرفته است. میشها بدون شاخ و قوچها دارای تکمه شاخ بوده و به ندرت در بعضی تکمه رشد کرده و شکل شاخ را بخود گرفته است. در میان گلههای موجود منطقه، پراکندگی رنگ در سر و صورت تا حدودی متغیر میباشد. فنوتیپهای مختلف تیپ کوهستانی عبارتند از:
الف) پر: سر و صورت سیاه، دست و پا سفید همراه لکههای سیاه
ب) چار: دو طرف صورت به رنگ سیاه یا قرمز، پیشانی سفید، دست و پا سفید با لکههای مناسب با رنگ دو طرف صورت در آن
ج) سور یا چرمک سور: سر و صورت قرمز، دست و پا سفید با لکههای قرمز در آن
د) ژل یا عینکی: دور پوزه و چشم و انتهای دو گوش به رنگ قهوهای یا سیاه
گوسفند کردی تیپ دشت
در تیپ دشت، رنگ پشم نخودی تیره و دارای کیفیت پائینتری میباشد. سر و صورت و چهار دست و پا قهوهای رنگ و فاقد پشم است. از نظر وزن سنگینتر و در مناطق دشتی استان پرورش داده میشود. برهها هنگام تولد قهوهای یکدست ولی بعد از بلوغ جنسی و جسمی رنگ بدن آنها تغییر کرده و به نخودی تیره میگراید، دنبه کاملاً جمعو جور، گرد و بدون شکاف عمیق سرتاسری میباشد و دنبالچه در مرکز بصورت زائده مانند بوده و جهت آن رو به پائین است. در بعضی از گوسفندان دنبالچه در انتهای سطح خارجی بصورت شکاف دیده میشود. از نظر تولید گوشت نسبت به گوسفند نواحی کوهستان استعداد بیشتری دارد. ضمنأ قابل ذکر است که گوسفندانی که حدود 300 سال قبل در زمان شاه سلطان حسین صفوی توسط کردهای مهاجر به شمال خراسان برده شدهاند، از همین تیپ میباشند.
خصوصیات تولیدی نژاد کردی
میانگین وزن تولد برهها 6 / 4کیلوگرم
میانگین وزن شیرگیری 20 کیلوگرم
میانگین وزن پشم 2 کیلوگرم
دوقلوزائی 10%
فنوتیپ گوسفند کردی
رنگ بدن گوسفند نژاد کردی
سفید، سر و صورت قهوه ای، چهار قلم دست و پا اکثرا دارای گلههای قهوهای رنگ میباشد. در قوچها سر دارای قوس محدب میباشد. قوچها فاقد شاخ میباشند.
دنبه در این نژاد متوسط (بین نژادهای بزرگ جثه وکوچک جثه) و دنبه تابالای مفصل خرگوشی آویزان میباشد. دنبالچه حدود 10 سانتیمتر پائینتر از دنبه امتداد دارد.
مشخصات ژنوتیپی گوسفندان کردی
اندازه |
قوچ |
میش |
قد |
71-66 |
97-57 |
طول بدن |
102-96 |
95-88 |
طول گوش |
25-20 |
23-18 |
عرض دنبه |
56-47 |
43-35 |
وزن بلوغ |
64-56 |
55-48 |
وزن تولد (gr) |
3800-3000 |
3400-2800 |
تولید پشم سالیانه (gr) |
2400-3000 |
2200-1500 |
تحقیق و تدوین: مهندس آرش ساعدی - کارشناس کشاورزی و مشاور علوفه هیدروپونیک