به گزارش «سرویس دام،طیور و آبزیان» «ماکی دام - پایگاه خبری صنعت دام، طیور و آبزیان»؛ نقش اصلی دانه‌ها و ضایعات کارخانه‌جات، تأمین انرژی برای حیوان است. یولاف و جو از لحاظ پروتئین خام، در سطح میانه و کمی بالاتر قرار دارند. فرایند دانه‌ها (رول کردن، شکافتن، له کردن یا آرد کردن)، قابلیت هضم را، بالا می‌برند.
اگر فرآیندی بر روی دانه‌ها صورت نپذیرفته باشد، بیش از ۳۰درصد دانه‌ها دست‌نخورده از بدن حیوان دفع می‌گردند. شکستن پوشش دانه‌ها، می‌تواند باعث افزایش قابلیت هضم گردد، اما می‌تواند باعث کاهش درصد چربی شیر، و افزایش اسیدوز در شکمبه گردد. دانه‌های پلت شده گردو خاکی ندارند، و امکان دارد باعث افزایش خوش‌خوراکی و مصرف گردد، اما دارای همان معایبی است که در خصوص فرآیند آردکردن گفته شد. چون حیوانات جوان، بطور کلی بیشتر از حیوانات بزرگسال خوراک را می‌جوند، دانه‌ها را به‌صورت کامل می‌توان تا سن ۱۲ماهگی در اختیار آنها قرار داد.
جو در خوراک دام
جو، منبع خوبی از انرژی و پروتئین است. اگر جو را به مقدار زیاد، در جیره گاوهای شیری به کار می‌برید، گاوها باید به‌تدریج، به این میزان عادت کنند. برای خوش‌خوراک کردن جو، رول کردن آن از آسیاب بهتر اثر دارد. اگر جو خیلی آسیاب شده باشد، نباید بیش از ۵۰درصد بخش کنسانتره را تشکیل دهد.
تفاله چغندر قند برای تغذیه گاوهای شیری
تفاله چغندر قند را هم می‌توان به‌صورت ساده، و هم به‌صورت مخلوط با ملاس‌ها تهیه نمود. این خوراک نسبتأ پر‌انرژی بوده و می‌تواند حجم و فیبر قابل هضم جیره را افزایش دهد و نیز خوش‌خوراکی جیره را نیز بالا ببرد. حداکثر میزان مصرف آن در جیره ۳۰درصد می‌باشد.
پنبه دانه خوراک با انرژی بالا برای دام
دانه کامل، به‌صورت پرز‌دار بوده و از لحاظ محتوای پروتئینی در سطح متوسط قرار دارند، مقدار چربی آن بالا، فیبر نیز بالا و خوراکی با انرژی بالا محسوب می‌گردد. دانه کامل پنبه، به رنگ سفید بوده و کرکدار است، در حالی که دانه‌هایی که عاری از کرک شده باشند، به رنگ سیاه و نرم به نظر می‌رسند. مقدار مصرف آن نباید بیش از ۷ پوند در روز به ازای هر گاو باشد.
گلوتن دانه ذرت برای مصرف خوراک گاو
این خوراک نسبتأ دارای فیبر بالایی بوده، از نظر انرژی متوسط میزان پروتئین آن نیز متوسط می‌باشد، و یکی از محصولات کارخانه‌جات آرد‌سازی ذرت مرطوب به حساب می‌آید. این محصول را می‌توان به‌صورت خشک و یا مرطوب به فروش رساند. گلوتن دانه ذرت (مرطوب یا خشک)، بیش از ۲۵درصد کل جیره بر اساس ماده خشک نباید مصرف گردد.
ذرت همراه با چوب آن
پودر ذرت، و چوب آن، نسبتأ دارای انرژی بالا بوده، و برای گاوها خوش‌خوراک است. این خوراک دارای ۱۰درصد، انرژی کمتر از دانه ذرت می‌باشد. ولی محتوای فیبر آن برای کمک به ثبات درصد چربی شیر، و نیز اشتهای حیوان مفید است.
دانه کامل ذرت
بطور گسترده‌ای در تغذیه گاوهای شیری مورد استفاده قرار می‌گیرد. این خوراک یکی از قابل دسترس‌ترین خوراک‌هایی است که دارای انرژی بالا می‌باشد. در مناطقی که به‌طور موفقیت‌آمیزی می‌توان آن را کاشت، اقتصادی‌ترین منبع تأمین‌کننده انرژی محسوب می‌گردد. به‌علت بالا بردن مقدار انرژی آن مدیریت خوبی (تعیین میزان خوراک، دفعات خوراک‌دهی، مخلط کردن با دیگر اجزاء جیره و...) برای به حداکثر رساندن مصرف آن، بدون ایجاد اختلالات هضمی‌لازم است.
منابع چربی در خوراک دام
چربی، منبعی فشرده انرژی است. چندین نوع از چربی‌های حیوانی و گیاهی یا روغن‌ها، در دسترس هستند که می‌توانند در تغذیه گاوهای شیری مورد استفاده قرار گیرند. مقدار مصرف، و نیز واکنش حیوان، در مصرف چربی‌ها، بر اساس اسید چرب محتوای چربی مصرف شده (اشباع و یا غیراشباع بودن آنها)، متفاوت خواهد بود. کل چربی اضافه شده به جیره، نباید بیش از ۴درصد (بر اساس ماده خشک) گردد.
استفاده از ملاس‌ها برای تغذیه گاو
ملاسهای(چغندر قند و نیشکر) منابع انرژی بوده و در درجه اول برای افزایش قابل قبول بودن جیره، توسط حیوان مصرف می‌گردند. مقدار مصرف آنها در جیره باید به‌صورت محدود، و در حد ۵-۷درصد کنسانتره (تا ۱۰درصد در خوراک‌های پلت شده)، برای ثابت نگه‌داشتن جریان خوراک در وسایل تغذیه‌کننده خودکار، و نیز جلوگیری از اثرات نامطلوب در شکمبه باشد.
یولاف در خوراک گاو شیری
یولاف، حدودأ ۱۵درصد انرژی کمتر و۲۰-۳۰درصد پروتئین، بیشتر از دانه ذرت دارد. مزیت اضافه نمودن یولاف به جیره‌های گاوهای شیری، پر‌حجم نمودن و تهیه فیبر بیشتر برای این گاوها می‌باشد که می‌تواند در ثبات کاری شکمبه مؤثر باشد.
کاربرد دانه سورگوم در جیره گاو
دانه سورگوم یا مایلو را می‌توان، به جای ذرت در جیره‌ها به کار برد. انرژی آن تقریبأ ۹۰درصد دانه ذرت است، و پروتئین آن نیز متغیر (۷-۱۲درصد پروتئین خام) می‌باشد. قبل از مصرف مایلو را باید آرد نمود. تا از عبور آن از دستگاه گوارش را به‌صورت دانه کامل جلوگیری نمود، اما استفاده از دانه آرد شده، به‌دلیل تولید گرد و خاک زیاد و کاهش خوش‌خوراکی مطلوب نمی‌باشد.
پوست سویا و مصرف آن در دام
دانه سویایی که به‌صورت پرک شده در آمده، یا پوسته سویا همه به‌عنوان خوراک مورد استفاده قرار می‌گیرند.
منبع: وبسایت بازار دام و طیور