به گزارش «سرویس دام،طیور و آبزیان» «ماکی دام - پایگاه خبری صنعت دام، طیور و آبزیان»؛ مقدار مواد مغذی که یک مرغ در هر روز می‌خورد به ترکیب جیره و مقدار خوراکی که می‌خورد، بستگی دارد.
مقدار واقعی مواد مغذی که مرغ از خوراک دریافت می‌کند، می‌باید نیاز تغذیه‌ای او در هر یک از مراحل رشد، رشد همزمان با تولید (در آغاز دوره تولید) و تولید به تنهایی، را برآورده کنید. گذشته از رشد و تولید، نگهداری وضع بدن نیز به انرژی نیاز دارد. سطح تولید تخم‌مرغ و وزن تخم‌مرغ‌ها روی مقدار انرژی مورد نیاز مرغ‌ها اثر می‌گذارد. مرغ‌ها در 18 تا 35 هفتگی هنوز در حال رشد هستند و انرژی دریافتی آن‌ها از خوراک می‌باید هم برای رشد و هم برای نگهداری بدنشان کافی باشد و هنگامی که در این دوره آغاز به تخمگذاری می‌کنند انرژی مصرفی آن‌ها بالاتر هم می‌رود. متاسفانه در دوره 18 تا 35 هفتگی ظرفیت دریافت خوراک مرغ‌ها هنوز محدود است و ممکن است نتوانند انرژی مورد نیاز آن‌ها را تأمین کند، که سبب کمبود انرژی دریافتی میشود. از عوامل دیگری که می‌تواند سبب کمبود انرژی بدن مرغ‌ها شود، هنگامی است که دمای محیط سالن بالا می‌رود. در چنین وضعی میتوان یک وعده خوراک بیشتر در نیمه شب به مرغ‌ها داد و دریافت انرژی آن‌ها را بالا برد. اگر خوراکی که مرغ‌ها در هوای گرم می‌خورند بسیار پایین بیاید، بهتر است سطح آب مصرفی آن‌ها نیز بررسی شود زیرا محدودیت شدید آب و یا خوشمزه نبودن آن به سبب آلودگی، سبب میشود که مرغ‌ها کمتر خوراک بخورند و از وزن تخم‌مرغ کاسته شود.
بهبود تولید تخم‌مرغ و طول دوره تخمگذاری
اگر در آغاز دوره تولید، مرغ‌ها با کمبود انرژی روبرو شوند و خوراک به اندازه نخورند، روی تمام دوره‌های تولید آن‌ها اثر منفی می‌گذارد، تعداد کمتری تخم می‌گذارند، وزن تخم‌مرغ‌ها کوچکتر میشود، تلفات بالاتر می‌رود و پوسته تخم‌مرغ‌ها ضعیف میشود. بنابراین، همواره به ویژه در آغاز دوره تخمگذاری نیاز مرغ‌ها به انرژی را با مقدار خوراکی که می‌خورند، بسنجید (دریافت مواد مغذی = ترکیب جیره × مقدار خوراکی که خورده میشود) تا از کمبود انرژی دریافتی جلوگیری شود.
اسید آمینه‌‌ها در تغذیه مرغ
مقدار اسیدآمینه‌های دلخواه برای دوره‌های رشد، رشد همراه با آغاز تولید، و دوره تولید (تخمگذاری) را میتوان مشخص کرد. هرچند که کمبود همه‌ی اسیدآمینه‌ها، یک عامل محدودکننده تولید است، اما اسیدآمینه لیزین شناخته شده‌ترین عامل محدودکننده رشد به شمار می‌رود زیرا در دوره رشد شکل‌گیری توده ماهیچه‌ها در اوج خود است در حالیکه در دوره تخمگذاری، اسیدآمینه متیونین عامل محدودکننده به شمار می‌رود.
درآغاز دوره تخمگذاری، ظرفیت خوراک خوردن هنوز هم محدود است و شاید نتواند نیاز تغذیه‌ای، برای اسیدآمینه‌ها را برآورده کند که این، سبب کمبود دریافت اسیدآمینه‌ها میشود. بنابراین، می‌باید سطح اسیدآمینه‌ها در جیره، متناسب با مقدار خوراکی که مرغ می‌خورد و توده تخم‌مرغی که تولید می‌کند تنظیم شود. پس ازآن در سیکل تولید (از 60 هفتگی تا 90 هفتگی) نیاز برای متیونین، پیرامون 12% کاهش می‌یابد. به هر حال در میان گله، مرغ‌ها درسطح تولید تخم‌مرغ با یکدیگر متفاوت هستند و نیازآن‌ها به متیونین یکسان نیست. بنابراین سطح تغذیه اسیدآمینه‌ها پس از پایان دوره رشد (پیرامون 30 تا 35 هفتگی) می‌باید بر پایه توده تخم‌مرغ تولیدی روزانه و نه بر پایه سن مرغ‌ها تنظیم شود.
یک نکته مهم دیگر این که، میانگین نرخ تولید تخم‌مرغ با عملکرد یکایک مرغ‌ها هماهنگ نخواهد بود و همواره برخی از مرغ‌ها بالاتر از این میانگین، تخم می‌گذارند. اگر میانگین تخمگذاری گله برای برآورد نیاز روزانه مرغ‌ها به اسیدآمینه‌ها به کار برده میشود، باید بدانیم که بیشتر مرغ‌ها به نیاز واقعیشان از اسیدآمینه‌ها دسترسی نخواهند داشت.
ازآنجا که مرغ‌ها عملکرد مختلفی در تولید دارند، در برآورد نیاز تغذیه‌ی مرغ‌های ضعیف‌تر و مدیریت آن‌ها این موضوع باید در نظر گرفته شود و در همین حال می‌باید به بهترین مرغ‌ها فرصت داد که به سطح تولید ژنتیکی‌شان دست بیابند. برای این کار در گله‌هایی که یک‌دست نیستند، بهتر است یک حاشیه امنیت اضافی از اسیدآمینه‌های قابل جذب را در نظر گرفت.
انرژی مورد نیاز مرغ تخمگذار
انرژی مورد نیاز مرغ‌ها با انرژی لازم برای نگهداری بدن (وزن بدن، پر درآوردن، تنظیم دمای بدن و فعالیت)، تولید تخم‌مرغ و رشد مرغ، معین میشود. همانگونه که پیشتر گفته شد در دوره‌ی زندگی مرغ‌های تخمگذار که روی نیاز‌های آن‌ها اثر می‌گذارند: دوره رشد، دوره رشد و تخمگذاری همزمان، و دوره‌ی تخمگذاری، تنها می‌باشند. انرژی که مرغ از خوراک دریافت می‌کند بستگی به: تراکم انرژی در خوراک، شکل ظاهری خوراک و به چگونگی مدیریت خوراک دهی، دارد.
میان مقدار خوراکی که مرغ می‌خورد و انرژی قابل متابولیزی که از خوراک دریافت می‌کند، رابطه وجود دارد و مرغ‌های تخمگذار خوراک خوردن خود را از نظر مقدار، با توجه به تراکم انرژی که در خوراک وجود دارد، تنظیم می‌کنند و هرچه تراکم انرژی قابل متابولیزه شدن جیره بالاتر باشد مرغ‌ها مقدار کمتری (از نظر وزن) ازآن جیره می‌خورند. درآغاز دوره تخمگذاری، ظرفیت دریافت خوراک مرغ‌ها هنوز پایین است در حالیکه نیاز آن‌ها به دریافت انرژی، به سبب اینکه هم در حال رشد هستند و هم تخم می‌گذارند، بالا می‌رود. بنابراین، اولویت جیره درآغاز دوره تخمگذاری در این است که مرغ‌ها زودتر به وزن مرغ بالغ برسند تا تخمگذاری آن‌ها در طول دوره، تداوم یابد. برای دستیابی به این هدف، سطح انرژی قابل متابولیزه در جیره این دوره می‌باید بالاتر از آن باشد که بعداً برای دوره تخمگذاری به مرغ‌ها داده خواهد شد.
با این همه، اگر هنوز هم مرغ‌ها درآغاز این دوره، برای رسیدن به وزن مرغ بالغ با دشواری روبرو هستند میتوان با افزودن 50 تا 100 کیلوکالری در هر کیلوگرم جیره، به مرغ‌ها کمک کرد و پس از این که مرغ‌ها به وزن مرغ بالغ رسیدند و وزن تخم‌مرغ‌ها نیز به اندازه دلخواه شد، این مقدار انرژی اضافی را از جیره کم کرد. هدف از این برنامه خوراک‌دهی برای رسیدن مرغ‌ها به وزن مرغ بالغ و سپس کاستن از انرژی اضافی، این است که از چاق شدن مرغ‌ها پیشگیری شود و برای کنترل انرژی دریافتی آن‌ها مقداری فیبر(مثلاً 7درصد) به جیره اضافه گردد. اگر این مقدار فیبر اضافی غیر محلول، مانند: پوسته جو، به ویژه اگر به صورت خشک یا زبر باشد انتظار می‌رود که سرحال بودن مرغ‌ها بیشتر شود. برای انجام یک مدیریت خوب انرژی، زیر نظر گرفتن مرتب مقدار خوراکی که مرغ‌ها می‌خورند و وزن بدن آن‌ها اهمیت بسیار دارد.
بنابراین، توازن انرژی مرغ‌ها را با مقدار انرژی که برای رشد، تولید و نگهداری بدن لازم دارند، برقرار کنید. افزون بر این، سطح انرژی را به سوی پایان دوره، کاهش دهید و مقدار مصرف خوراک را با افزودن فیبر نامحلول (مانند پوسته جو) کنترل کنید تا در دستیابی به 90 تا 100 هفته تخمگذاری موفق شوید.
برگرفته از نوشته Paulian Rutten از مجله International Poultry Production 2016