کاربرد آرتمیا (میگوی آب شور) در تغذیه ماهی و میگو

به گزارش «سرویس دام، طیور و آبزیان» «ماکی دام - پایگاه خبری صنعت دام، طیور و آبزیان»؛ صنعت آبزی‌پروری کشور ایران رو به توسعه است و از نظر اقتصادی و تولیدی با سایر صنایع پرورش دام مانند صنعت طیور رقابت می‌نماید. از مهمترین عوامل موفقیت درآبزی‌پروری پایدار، تامین غذای مناسب آن است و غذای زنده بخصوص آرتمیا به‌عنوان اصلی‌ترین اقلام تغذیه آغازین آبزیان محسوب می‌شود .

به‌علت بحران موجود در سطح نوزادگاهی صنعت آبزی‌پروری از نظر دسترسی به سیست آرتمیا به علت مشکلات موجود در دریاچه ارومیه،  کاهش محصولات حاصله از دریاچه بزرگ نمک وجود مواد سمی و فلزات سنگین در سیستهای این دریاچه و افزایش مقررات صید و برداشت آرتمیا از برخی منابع آبی و کمبودهای منابع غذائی ماهی در سراسر جهان، لزوم توجه به تامین منابع دیگر غذای زنده اجتناب‌ناپذیر می‌شود.

آرتمیا
آرتمیا
 

از طرفی کیفیت هر نوع غذای زنده با توجه به ترکیب اسیدهای چرب غیر اشباع آن مشخص می‌شود. بطور کلی برای ماهیان آب شیرین، اسید لینولئیک [C18:3(n-3)] LLA  و برای ماهیان دریائی [C20:5(n-3)] EPA و DHA [C22:6(n-3)] اسیدهای چرب ضروری، مورد نیاز می‌باشند .

امروزه مشخص شده که گونه‌های آرتمیا و بخصوص آرتمیا ارومیانا دارای مقادیر اندک EPA  و مقادیر بسیار ناچیز یا فاقد DHA  هستند. پریان‌میگوها برای تامین غذای زنده آبزیان پرورشی آب‌های شیرین و لب شور مانند: ماهی قزل‌آلا، کفال، میگوی آب شیرین " Macrobrachium rosenbergi " ، شاه میگو یا خرچنگ دراز " Astacus leptodactilus  " و ماهیان خاویاری در دنیا مطرح است که مطالعات و بررسی‌های زیادی درباره شناسائی و کاربرد آن در اغلب کشورها انجام می‌شود.

 این موجودات قادرند در آبگیرهای موقت بهاری با شرایط محیطی متغیر و پرتنش زندگی کنند و با توانائی تولید بیومس بالا، رشد و تولید سریع سیست جایگزین بالقوه مناسبی برای آرتمیا باشند.

میگوی آب شیرین
میگوی آب شیرین " Macrobrachium rosenbergi "
 

پریان‌میگو به عنوان غذای زنده به‌خوبی قادراست نیازهای ماهی‌های آب شیرین را تامین نماید. مثلاً گونه‌ی Streptocephalus proboscideus  دارای اسیدهای چرب ضروری LLA   و EPA مورد نیاز ماهیان آب شیرین می‌باشد. فرایند پرورش ماهیان خاویاری تا مرحله انگشت قد (5 – 3 گرمی) در کارگاه‌های تکثیر و پرورش کشور وابسته به غذای زنده بوده و استفاده از گونه‌های مشابه آرتمیا که قادر به زندگی و تولید‌مثل در آب‌های شیرین بوده، ارزش غذائی مناسب داشته باشند و بتوان آنها را مانند دافنی در حوضچه‌های پرورش به تولید انبوه رساند از نیازهای ضروری ماهیان آب شیرین از جمله ماهیان خاویاری می‌باشد.

از طرف دیگر برگ پایان راسته نیمه‌پوشش‌داران نظیر گونه‌های آپوس و برگ‌پایان راسته پوشش‌داران مانند گونه‌های لپتستریا با گل‌آلود کردن آب استخرهای پرورش ماهی موجب کاهش تولیدات اولیه و ثانویه و اکسیژن محلول شده و در کارگاه‌های تکثیر و پرورش ماهیان خاویاری مشکل ایجاد می‌کنند. از این‌رو کارشناسان روسیه ازStreptocephalus spp.  برای مبارزه بیولوژیک با Leptestheria spp.  استفاده می‌کنند .

آرتمیای دریاچه ارومیه در سال 1351 برای اولین بار در تغذیه بچه‌ماهیان خاویاری در ایران بکار برده شد. هرچند کاربرد آرتمیا دست‌آوردهای مفیدی داشته است ولی مشکلاتی را نیز به همراه دارد. از جمله نقص در تنظیم فشار اسمزی، تلفات آرتمیا در آب شیرین، پائین بودن ارزش غذائی آرتمیا از نظر DHA، اسیدهای چرب و ویتامین‌ها  و هزینه‌های غنی‌سازی آنرا می‌توان نام برد. در صورتیکه استفاده از پریان‌میگوها بدلیل بالا بودن ارزش غذائی و سازگاری در آب شیرین چنین مشکلاتی را به همراه ندارد .

ریخت‌شناسی پریان‌میگو

پریان‌میگوها آبشش‌پایانی هستند که پوسته سخت ندارند. این موجودات متعلق به شاخه بندپایان، رده سخت‌پوستان، زیر رده آبشش‌پایان و راسته بی‌پوششان هستند که دارای چشم‌های مرکب پایه‌دار و اغلب 11 جفت پای شنا بوده و بدن کشیده و میگو مانند متشکل از سه ناحیه سر، سینه و دم دارند. نرها دارای آنتن دوم طویل بوده که برای گرفتن ماده‌ها هنگام جفت‌گیری به کار می‌رود. ماده‌ها دارای کیسه تخم بر روی شکم خود می‌باشند.

پریان‌میگوها به زیبائی تمام بر روی پشت خود شنا می‌کنند و همواره ضمایم به طرف منبع نور متمایل می‌باشد. آنها سخت‌پوستان با اندازه کوچک تا متوسط هستند (طول حدود 40- 10 میلی‌متر) ولی گونه‌ی Branchinecta gigas  که در دریاچه‌های صحرائی فاقد پوشش گیاهی، لجنی زندگی می‌کند تا اندازه  mm  150  رشد  می‌کنند. رنگ آنها معمولاً بعلت وجود هموگلوبین در میگو، قرمز پرتقالی است ولی از سفید شفاف تا خاکستری، آبی یا سبز متغیر است. بعلت اینکه رنگ پریان‌میگوها توسط محتویات مواد‌غذائی آبگیری که در آن ساکن هستند تعیین می‌شود، معمولاً رنگ آنها بین افراد ساکن یک آبگیر ثابت است. بدن آنها از سه ناحیه سر، سینه و شکم تشکیل می‌گردد.

Branchinecta gigas
Branchinecta gigas
 

پراکنش جغرافیائی پریان‌میگوها

جمعیت‌های طبیعی بی‌پوششان (پریان‌میگوها)  به‌طور گسترده‌ای در پنج قاره جهان در زیستگاه‌های طبیعی مانند آبگیر‌های موقت بهاره عاری از شکارچی که در نواحی خشک و نیمه‌خشک فراوان هستند  گسترش یافته‌اند. آنها برای غلبه بر بی‌ثباتی محیط‌زیست خود سیست‌های خفته مقاوم به خشکی تولید می‌کنند. پریان‌میگوها متنوع‌ترین گروه آرایه‌شناسی بوده و با حدود 300 گونه در تمام قاره‌ها شامل قطب جنوب وجود دارند.

اطلاعات کمی در مورد فون بی‌پوششان خاورمیانه و کشورهای اطراف وجود دارد. در ایران، اولین گونه‌های ذکر شده آرتمیای آب شور توسط (1899) Gunther بوده که سخت‌پوست دریاچه ارومیه را بعنوان گونه جدید آرتمیا ارومیانا نامگذاری کرد. بعدها (1954) Brehm دو گونه پریان‌میگو با نام‌های (1834) Branchipus schaefferi ,Fischer و (1842) Waga Streptocephalus torvicornis, را شناسائی کرد. B.schaefferi از یک آبگیر در شهر بهبهان یافت شد، در حالیکه S.torvicornis   از شش منطقه جمع‌آوری شد که به جز ائل‌گلی در شمال‌غرب شهر تبریز، بقیه آنها در نواحی جنوب‌غربی کشور از جمله گرگر، اختر، دارالمیزان، آبگیر طاهری، عسلویه بودند.


Branchipus schaefferi
Branchipus schaefferi
 

پراکنش پریان‌میگو در استان آذربایجان شرقی 

آذربایجان شرقی یکی از زیستگاه‌های مهم این جانوران محسوب می‌شود، بطوری که تاکنون گونه‌های Chirocephalus skorikowi ،Branchinecta orientalis 

 Streptocephalus torvicornis ،Branchinella spinosa و همچنین Artemia sp. در آبگیرهای این استان شناسایی شده‌اند و احتمال وجود گونه‌های دیگر از پریان‌میگوها در این آبگیرها نیز وجود دارد.


Branchinecta orientalis
Branchinecta orientalis

Chirocephalus skorikowi
Chirocephalus skorikowi

Branchinella spinosa
Branchinella spinosa

Streptocephalus torvicornis
Streptocephalus torvicornis

 

 تولید‌مثل و چرخه زندگی پریان‌میگوها

بطور کلی در پریان‌میگوها جنس‌ها مجزا بوده و لقاح داخلی است. اغلب جنسهای نر نسبت به جنس ماده از فراوانی کمتری برخوردارند. بعضی اوقات نرها نسبت به ماده‌ها دارای فراوانی بیشتری هستند .

بی‌پوششان آب شیرین تا پایان دوره حیات خود به روش جنسی تولیدمثل می‌کنند و برای باروری هر دوره از تخم‌ها جفت‌گیری مورد نیاز است و در صورت عدم باروری، تخم‌های خارج شده در محیط نابود می‌شوند. همچنین ماده‌ها می‌توانند تا هنگام مرگ به تولیدمثل ادامه دهند. اندازه کوچک زیستگاه‌های طبیعی پریان‌میگوها می‌تواند تولید‌مثل جنسی آنها را توجیه کند. در این استخرها، برخورد‌های متعدد نر – ماده انجام می‌شود و سیست‌های حاصله نسبت به تولیدمثل پارتنوژنتیک تنوع ژنتیکی بیشتری دارند تا در برابر شرایط متغییر سازگاری بهتری حاصل آورند.

سیست
سیست
 

معمولا پریان‌میگوها سیست‌های خود را به داخل ستون آب رها می‌سازند. برخی از آنها مرکز و برخی کناره‌های استخر را برای سیست‌ریزی ترجیح می‌دهند. در Streptocephalus torvicornis مشخص شده که ماده‌ها در حین سیست گذاری، کیسه تخم خود را تا عمق حدود 10 میلی‌متری رسوبات بستر فرو برده و سیست‌های خفته خود را می‌گذارند.

Streptocephalus torvicornis

تغذیه و اکولوژی پریان‌میگو

اغلب پریان‌میگوها ذرات معلق‌خوار همه‌چیز‌خوار یا پاک‌کننده‌های کف هستند. غذای آنها اغلب شامل جلبک‌ها، باکتری‌ها، تک یاخته‌ها، روتیفرها و دتریت‌ها و مخمرها می‌باشد. حرکات  پاهای شنا جریان آب را به داخل حفره بدن می‌رساند و ذرات غذائی بین 3/0 تا 100 میکرون موجود در آن فیلتر شده و با استفاده از دهان ماندیبولی تکه‌تکه می‌شوند. طرز تغذیه پریان‌میگوها از نظر پالایش محیط بسیار مهم است. به‌گونه‌ای که بوسیله آنها حتی می‌توان بسیاری از آلودگی‌های مواد‌آلی را در محیط برطرف نمود. برخی گونه‌های بزرگ پریان‌میگو مانند Branchinecta gigas ( طول حدود 100 میلی‌متر) گوشتخوارند و لارو سوسک‌های آبی، پاروپایان، تخم پریان‌میگوها و سایر پریان‌میگوهای کوچکتر را می‌خورند.

شکارچیان پریان‌میگوها

اگرچه پریان‌میگوها شکارچیان طبیعی متعددی دارند ولی بندرت توسط سایر ساکنین آبگیرهای بهاره شکار می‌شوند، زیرا زمانی از آبگیر استفاده می‌کنند که هنوز حشرات گوشتخوار در آبگیر ساکن نشده‌اند. با وجود این، پریان‌میگوها توسط دوزیستان، بچه قورباغه، قایقرانان آبی، سوسک‌های آبی، مراحل مختلف لاروی حشرات آبزی و خصوصاً توسط پرندگان آبزی و اردک‌ها که از موجودات آبگیرها تغذیه می‌کنند، بعنوان طعمه مورد استفاده قرار می‌گیرند.

اگرچه پریان‌میگوها معمولاً در برابر حضور دوزیستان و حشرات گوشتخوار توان مقاومت محدودی دارند ولی معمولاً در اثر حضور جمعیتی ازماهی‌ها سریعا قلع و قمع می‌شوند. در‌حالیکه، میزان نمو جنینی و بلوغ، تعیین‌کننده‌های اولیه موفقیت در زیستگاه  است، سازگاریهایی که موفقیت تولید‌مثلی و زنده ماندن را در فاز آبی افزایش می‌دهند  شامل: پراکنش گسترده، رشد سریع، دوره زندگی کوتاه، اندازه کوچک،  وجود آرایه‌های مقاوم و روشهای تغذیه‌ای فرصت‌طلبانه یا همه چیز‌خواری است.

اهمیت پریان‌میگوها در آبزی‌پروری

پریان‌میگوهای زنده چه بصورت لارو و چه بصورت بالغ را می‌توان به عنوان غذای زنده برای تغذیه انواع آبزیان، بخصوص ماهیان آب شیرین و ماهیان خاویاری به کار برد. سیست‌های پریان‌میگو دارای 45-50 % پروتئین و 5-6 % چربی بوده و برای تامین نیازهای غذائی لاروی آبزیان مناسب می‌باشند. همچنین بیومس تولیدی را می‌توان به‌عنوان غذا در مراحل پرورشی و بلوغ ماهیان آکواریومی و مولدین آب شیرین استفاده کرد. پریان‌میگوها از نظر مقدارماده مغذی با آرتمیا قابل مقایسه بوده و دارای ترکیبات کاروتنوپروتئینی و مقادیر زیاد ترکیب کاروتنوئیدی با مقادیر فراوان آستاگزانتین و کانتاگزانتین و آنتراگزانتین می‌باشند .

پریان‌میگوها به علت رنگ‌شان، به‌عنوان حیوانات تزئینی اهمیت ویژه‌ای دارند، گونه‌هائی با اندازه متوسط مانند Streptocephalus torvicornis  وS. proboscedeus  در شرایط آزمایشگاهی به طول عمر حدود یک سال می‌رسند. سیست کپسول‌زدائی شده پریان‌میگوها، نائوپلیوس تازه از تخم خارج شده و زیتوده زنده آن در مراحل مختلف رشد هرکدام بنا به دلایل خاصی مانند اندازه کوچک و مناسب، ارزش غذائی بسیار بالا، قابلیت کپسول‌گذاری زیستی، متحرک و خوش‌خوراک بودن مورد توجه پرورش‌دهندگان ماهیان آب شیرین، ماهیان خاویاری و تزئینی است.

از طرفی میگو، لارو ماهیان آب شیرین و ماهیان دریائی در مراحل اولیه رشد نیاز مبرم به اسیدهای چرب با زنجیر بلند دارند لذا بررسی و آنالیز پریان‌میگوها از نظر میزان اسیدهای چرب غیر اشباع آلی (HUFA)  با تاکید بر EPA و DHA بسیار ضروری است تا بدین وسیله پریان‌میگوی با ارزش غذائی مورد نیاز برای تغذیه لاروی ماهیان پرورشی انتخاب شود. استفاده از پریان‌میگوها به عنوان غذای زنده، تشکیل رنگدانه را در میگو و ماهی قرمز حوض بهبود می‌بخشد.

کیفیت تغذیه‌ای پریان‌میگوها را می‌توان با غنی‌سازی آنها توسط مواد‌مغذی بهبود بخشید . ثابت شده که غنی‌سازی غذای زنده با اسیدهای چرب غیر اشباع ( n3-HUFA ) خصوصاً ایکوزاپنتانوئیک اسید ( EPA ) و دی کوزاهگزانوئیک اسید ( DHA ) و همچنین با ویتامین C در غذادهی به لاروی‌ها و بالغین سودمند است. روتیفرها و آرتمیا بطور معمول از نظر HUFA و خصوصاً DHA فقیر هستند. این نقص را می‌توان با تغذیه آنها توسط محصولات غنی شده با HUFA جبران کرد.

همانند آرتمیا، ناپلی‌های پریان‌میگو می‌توانند به راحتی چربی‌ها را ببلعند و مقدار HUFA  خودشان را به‌طور قابل توجهی افزایش دهند. به‌عنوان مثال، غنی‌سازی پریان‌میگوها با محصول تجاری -SELCO DHA ، در انکوباسیون سه ساعته در محیط غنی‌سازی، سبب افزاش مقدار EPA ( 29/11 %) و DHA ( 92/1% )  شد. مطالعات نشان داده این موجودات توانائی اعجاب‌انگیزی در تصفیه باکتری‌ها دارند. بطوریکه هر نمونه پریان‌میگو در ساعت می‌تواند 6 105/2 باکتری اشریشیاکولی را در هر میلی‌لیتر مصرف کند.

مزایای پریان‌میگوها به عنوان غذای زنده

1. دارا بودن ارزش غذائی بالا بویژه از نظر اسیدهای چرب ضروری و پروتئین‌ها 

2. توانائی زندگی در شرایط محیطی مختلف و پراسترس 

3. تولید بیومس بالا

4. نداشتن حرکت سریع و قابلیت صید آسان برای شکارچیان

5. سهولت هضم و کمک به هضم غذای کنسانتره بعلت دارا بودن کوآنزیم

6. رشد کافی گنادهای تناسلی و قابلیت تولید‌مثل بهتر و بیشتر مولدین تغذیه شده با پریان‌میگوها 

7. تولید انبوه سیستهای مقاوم و ماندگار

8.  امکان کپسول‌گذاری زیستی با PUFA ، سایر مواد‌مغذی و داروها برای انتقال به ارگانیسم گیرنده و وارد کردن عوامل ایمنی‌زا به بدن مانند غنی‌سازی با ویتامین C  .

9. منبع غنی از رنگدانه‌های کاروتنوئید

10.قابلیت تغییر یافتن رنگ بدن

11. بهبود یافتن رنگ ماهیان تزئینی و خوراکی تغذیه شده با پریان‌میگوها به علت مقدار بالای رنگدانه‌های کاروتنوئید موجود در آنها

12.داشتن اندازه مناسب برای تغذیه لاروی آبزیان و ماهیان آب شیرین و مراحل پرورشی آنها 13.قابلیت نگهداری برای مدت‌های طولانی 

14.استفاده از پریان‌میگوها به عنوان حیوانات تزئینی خانگی

پریان‌میگوهای پرورش یافته

 بنابراین پریان‌میگوها را می‌توان به‌عنوان یک منبع غنی از نظر مواد مغذی، با صرفه از نظر اقتصادی و غذای زنده در دسترس برای مصرف کاربردی در آبزی‌پروری برای تغذیه لاروی‌ها و ماهیان در حال رشد و مولدین به کار برد.

پریان میگو

پریان‌میگو
 

ضرورت توجه به پریان‌میگوها

در سال‌های اخیر تهیه فرمولاسیون غذاهای مناسب برای پرورش گونه‌های ماهی و میگو اهمیت فراوانی یافته است. استفاده از غذای زنده با کیفیت بالا مانند آرتمیا در مراحل اولیه رشد نوزادگاهی ماهیان دریائی برای افزایش کیفیت ماهیان رهاسازی شده  به دریا در جهت اهداف حفظ و افزایش ذخایرآنها  ضروری می‌باشد.

پایین بودن ارزش غذایی آرتمیا از نظر ویتامین‌ها و اسیدهای چرب غیر اشباع ضروری مثل DHA ، نقص در تنظیم فشار اسمزی، تلفات آرتمیا در آب شیرین و هزینه‌های غنی‌سازی از جمله مشکلات استفاده از آرتمیا در تغذیه آبزیان پرورشی آب شیرین محسوب می‌شوند. پریان‌میگوها با مشخصات بیولوژیکی منحصر به‌فرد خود قادرند در آبگیرهای موقت بهاری با شرایط محیطی متغیر و پراسترس زندگی کنند و با داشتن ارزش غذایی  فراوان،  توانائی تولید بیومس  بالا، رشد و تولید سریع سیست  و زندگی در آب شیرین می‌توانند بعنوان غذای زنده جایگزین بالقوه مناسبی بجای آرتمیا باشند. از طرفی پرورش پریان‌میگوهای آب شیرین هزینه تامین آب شور برای پرورش آرتمیا را به‌همراه  ندارد .

با وجود تحقیقات فراوان انجام شده برای جایگزین نمودن غذای مصنوعی به‌جای غذای زنده، به‌علت مشکلات عدیده‌ای از قبیل ترکیبات مواد غذائی، سهولت دسترسی، قابلیت هضم و اثرات احتمالی که بر روی کیفیت آب می‌گذارد، هنوز موفق به ساختن غذای متحرک مصنوعی کاملی که جایگزین غذای زنده شود نشده‌اند. غذاهای زنده رایج مورد استفاده در پرورش لاروی ماهیان آب شیرین از جمله ماهیان تزئینی بطور عمده محدود به ماکروزئوپلانکتن‌هائی مانند موئینا، دافنی و ناپلی آرتمیا هستند.

آزمایش‌های به‌عمل آمده نشان داد که ارزش غذایی پریان‌میگوهای آب شیرین  جنس‌های  استرپتوسفالوس وشیروسفالوس ساکن آبگیرهای اطراف قم تپه وآیقرگلی در آذربایجان شرقی بویژه از نقطه‌نظر مقادیر اسیدهای چرب غیر اشباع  DHAوEPA، بسیار بالاتر از آرتمیا می‌باشد و نظربه اهمیت غذای زنده حاوی اسیدهای چرب غیر‌اشباع در آبزی‌پروری، دستیابی به بیوتکنیک پرورش و تولید پریان‌میگوها می‌تواند به‌عنوان یک منبع مهم در تولید غذای زنده وکنسانتره غذایی انواع ماهیان پرورشی، میگو و ماهیان تزئینی بویژه در دوران حساس لاروی محسوب گردد.

مشخص شده که پریان‌میگوها گسترش وسیعی در استان آذربایجان‌شرقی داشته و دارای مقادیر فراوان اسید‌لینولنیک و همچنین ایکوزاپنتانوئیک‌اسید و دکوزاهگزانوئیک‌اسید بوده و لذا در تغذیه هر‌دوی  آبزیان آب شیرین و دریائی حائز اهمیت می‌باشند. تغذیه ماهیان مولد زینتی با غذای حاوی پریان‌میگو تعداد تخم مولدین و درصد تخم‌گشایی تخم‌های حاصله درگروه تغذیه شده با پریان‌میگو را بطور معنی‌داری افزایش می‌دهد. همچنین استفاده از پریان‌میگو در ماهیان مولد زینتی، میانگین فواصل زمانی تخم‌ریزی را به‌طور معنی‌داری کاهش داده و موجب درخشندگی و بهبود رنگ آنها  می‌شود .

مطالعات آزمایشگاهی نشان داده که استفاده از پریان‌میگو به عنوان غذای زنده تشکیل رنگدانه را در میگوهای بالغ، لاروی میگو و ماهی حوض  بهبود می‌بخشد. درنتیجه پریان‌میگو را می‌توان به‌عنوان یک غذای مناسب با ارزش غذایی بالا به‌منظور افزایش باروری، درصد تخم‌گشایی، میزان ماندگاری و  رشد در انواع ماهیان زینتی مولد به کار برد. به‌علاوه، کیفیت آب محیط پرورش مولدین تغذیه شده با پریان‌میگو نسبت به مولدین تغذیه شده با غذای دستی بهتر می‌شود .

استفاده از پریان‌میگو به‌علت ارزش غذایی بالا به‌عنوان جیره دوران بلوغ انواع آبزیان بویژه ماهیان زینتی مولد توصیه می‌شود. به‌علاوه استفاده از آن آلودگی ایجاد شده در محیط نگهداری و بروز بیماری را کاهش می‌دهد. هرچند اشکال جیره تازه‌ی زنده‌ی پریان‌میگو ارزش غذایی بالایی دارند، می‌توان پریان‌میگوهای صید شده را برای استفاده بعدی فریز و خشک کرد یا مانند آرتمیا به اشکال دیگر غذای فرموله تبدیل کرده و بدین‌ترتیب مدت مصرف آنها را افزایش داد و روش جدیدی در استفاده ازاین پریان‌میگوها در آبزی‌پروری ایجاد نمود  .

 میزان اسیدهای چرب در پریان‌میگوها از سالی به سال دیگر و حتی در یک سال از گونه‌ای به گونه دیگر تغییر می‌کند و تابع محیط بوده و علت آن کمیت و کیفیت غذا و ترکیب بیوشیمیائی تولید‌کننده‌های اولیه که در دسترس پریان‌میگوها قرار می‌گیرند، عوامل ژنتیکی و اختلافات بین گونه‌ای پریان‌میگوها می‌باشد. مشخص گردیده است که ترکیب مواد‌مغذی جلبک‌ها در اثر تغییرات و نوسانات شرایط غیر‌حیاتی سکونتگاه‌ها تغییر می‌کند. در‌نتیجه می‌تواند بر پروفیل اسید چرب پریان‌میگوها موثر باشد. بنابراین اختلافات مشاهده شده بین گونه‌های ساکن آبگیرهای مسطح یوتروف و حیواناتی که در آبگیرهای کوهستانی الیگوتروف‌تر زندگی می‌کنند تا اندازه‌ای در ارتباط با زیستگاههای آنها قابل توجیه است.

مشخص شده که اسیدهای چرب 16،18و20 کربنه جزو اسیدهای چرب اصلی پریان‌میگوها بوده و بیشترین مقادیر را دارند. در آرتمیا ارومیانا مقدار اسیدهای چرب (EPA) 20 : 5 (n-3)  نسبتاً پائین بوده و مقدار اسید چرب (DHA) 22 : 6 (n-3) بسیار کم و یا نادر است. در صورتی که مقادیر این دو اسید چرب در تمام گونه‌های پریان‌میگو بطور معنی‌داری بسیار بالاتر از آرتمیا می‌باشد.

در اکثر گونه‌های پریان‌میگوی ایرانی و ایتالیائی، مقادیر اسیدهای چرب n-3 و n-6 بالا بوده و اسید لینولنیک (n-3) بیشتر از اسید لینولئیک (n-6) است که نشانگر ارزش بالای آنها حتی در تغذیه آبزیان و سخت‌پوستان دریائی می‌باشد.

آرتمیا ارومیانا

آرتمیا ارومیانا
 

پیشنهادات

ارزیابی و بازسازی ذخایر گونه‌های دارای ارزش شیلاتی ساکن آبگیرهای موقت بهاره و حفظ جمعیت‌های جانوری و گیاهی موجود  و انجام عملیات مربوط به خاکریزی و احداث استخر در کنار این آبگیرها به‌منظور حفظ تنوع زیستی، پرورش و افزایش ذخایر گونه‌های پریان‌میگوی موجود 

انجام پژوهش به‌منظور بهینه‌سازی روش‌ها و نرماتیوهای لازم برای پرورش گونه‌های مختلف پریان‌میگو 

بررسی ارزش غذائی گونه‌های پریان‌میگوی موجود در آبگیرهای مختلف بویژه پروفیل اسیدهای چرب با زنجیره بلند و تعیین نسبت DHA به EPA ، میزان پروتئین و پروفیل اسیدهای آمینه در مراحل مختلف رشد پریان‌میگوها از جمله سیست‌ها، لاروها و بالغین به منظور شناسائی گونه‌های با ارزش غذائی بالاتر 

بررسی غنی‌سازی پریان‌میگوها با اسیدهای چرب و ویتامین C و پروبیوتیک‌ها و کاربرد نائوپلیوس‌های غنی‌سازی شده آنها در تغذیه لاروی آبزیان پرورشی از جمله ماهیان قزل آلا، تاس ماهیان، خرچنگ دراز آب شیرین

منابع :

سازمان تحقیقات و آموزش کشاورزی

 موسسه تحقیقات علوم شیلاتی کشور

مرکز تحقیقات آرتمیای کشور

موضوع:  پریان‌میگوها و اهمیت آن در آبزی‌پروری  

ارائه دهنده :   دکتر مسعود صیدگر

محل اجرای دوره : مرکز تحقیقات آرتمیای کشور