به گزارش «سرویس دام،طیور و آبزیان» «ماکی دام - پایگاه خبری صنعت دام، طیور و آبزیان»؛ 10 نکته که درمورد تغذبه اسبها باید رعایت شود تا جیره کافی و مفید و موردنیاز اسب تأمین شود. پرورش‌دهنده اسب باید بداند که از چه موادغذایی با چه کیفیتی و چه میزانی برای خوراک اسب استفاده کند تا عملکرد بهتر و سلامت اسب را تأمین کند.
1. هنگام تنظیم یک جیره جدید همیشه برنامه تغذیه را با علوفه آغاز کنید و سپس در صورت نیاز کنسانتره را به‌تدریج اضافه کنید:
اسب‌های بدون فعالیت و یا با فعالیت کم تنها نیازمند به علوفه غنی و با کیفیت بالا در جیره خود هستند و نیاز به کنسانتره ندارند مگر اینکه علوفه فاقد کیفیت و ارزش غذایی باشد که مطابق با آن کنسانتره به جیره اسبها باید اضافه‌شود . با افزایش فعالیت بدنی اسب به همان نسبت بر میزان نیاز اسب به کنسانتره افزوده می‌شود ولی همیشه باید توجه داشته باشیم که در جیره روزانه اسب نباید مقدار علوفه کمتر از 1 درصد وزن بدنش باشد (5 کیلوگرم برای یک اسب 500 کیلوگرمی لازم است) از سویی دیگر مصرف زیاد علوفه (اسپرس، کاه، یونجه، شبدر...) بی کیفیت و نا‌مرغوب به بزرگی شکم و ضعف عضلانی اسب شما می‌انجامد .
2. اسبها را برای نگهداری در شرایط ایده‌آل بدنی تغذیه کنید :
تمام اسبها اشتهای یکسانی برای یک جیره ویژه ندارند. در هنگام تغذیه اسبها با یک جیره جدید توجه کنید که اسبها از آن جیره استفاده می‌کنند یا نه.
نخوردن آنها از یک خوراک میتواند به دلائل ذیل باشد:
الف – بی‌کیفیت بودن خوراک
ب - خستگی و استرس اسب به دلیل مسابقه یا مسافرت بلند‌مدت
ج - بیماری اسب به عوامل عفونی یا انگل‌های داخلی
د - تیز بودن لبه‌های بیرونی دندان‌ها. خوراک‌هائی مانند ملاس و یا مکمل‌های ویتامینی شامل گروه B میتواند سبب تحرک اشتهای اسب شود .
3. تلاش کنید خوراک را در اوقات معین و به شکل منظم به اسبتان بدهید:
اسبها به‌ویژه هنگامی که به مدت طولانی در اصطبل نگهداری می‌شوند به شرایط و زمان معینی عادت می‌کنند و می‌آموزند که باید در اوقات مشخصی از روز منتظر خوراک خود باشند. پژوهش‌ها نشان داده که خوراک منظم اسبها در زمان‌های معین روزانه توانایی هضم غلات خوراک را تا 40% افزایش می‌دهد . هنگامی که اسبها منتظر دریافت جیره خود می‌مانند گرسنه و بی‌حوصله خواهند شد و این احتمال وجود دارد که این امر سبب افزایش رفتارهای نابهنجار آنها در اصطبل شود .
4. خوراک روزانه اسبها را ماکسیموم در دو نوبت تأمین کنید:
جیره روزانه اسب را به اندازه کم و در وعده‌های زیاد بگنجانید. علم آناتومی و فیزیولوژی دستگاه گوارش اسب نشان داده که اسبها برای حفظ سلامت خود نیاز دارند به شکل پی در پی تغذیه شوند. اکثر اسبها در دو وعده بامداد و عصر تغذیه شده و برخی هم وعده‌های ظهر و شب را نیز برای خوراک دادن به اسبها در نظر می‌گیرند به هرحال خوراک‌های علوفه‌ای و کنتسانتره باید با برنامه منظم و متعادل در تمام روز داده‌شوند و یک وعده غذای علوفه‌ای حجیم نیز در هنگام شب برای مشغول نگهداشتن اسب در نظر گرفته‌شود . ایده‌آل‌ترین خوراک کنسانتره‌ای این است که حداکثر در هر وعده 200 تا 300 گرم بیشتر نباشد .
5. همیشه از مواد خوراکی با کیفیت برای جیره اسبها استفاده کنید:
خوراک‌های گرد و غبار‌آلود و کپک‌زده به بیماری‌های تنفسی و صدمه به ریه ختم می‌شود. همچنین خوراک‌های کپک‌زده می‌توانند سبب اختلالات گوارشی در اسبها شوند. هرگز نباید اسب را با افزودن ملاس به خوراک‌های کپک‌زده ترغیب نمود. علوفه‌های گرد و خاک آلود و تفاله چغندر قند را میتوان برای کاهش آلودگی پیش از دادن به اسبها در آب خیساند .
6. همیشه جیره را کاملا مخلوط نمائید:
این امر برای مصرف یکنواخت اسب از جیره و جلوگیری از انتخاب بخش‌هائی از خوراک و رها کردن باقی مانده آن است . همچنین از مخلوط کردن تمام مکمل‌ها در خوراک اطمینان پیدا کنید. مرطوب کردن خوراک نیز به کاهش گرد و خاک آن کمک شایان توجه ای می‌نماید و از به هم چسبیدن اجزای کنسانتره به علوفه خوراک جلوگیری میکند و امکان انتخاب را از اسب می‌گیرد .
7. هنگامی که جیره را مخلوط و مرطوب کردیم باید سریعا آن را به مصرف برسانیم:
چنانچه خوراک بدین صورت برای مدت زیادی نگهداری شود ممکن است خراب شده وحیوان را دچار مشکلات گوارشی کند. هنگامی که در مسافرت برای شرکت در یک مسابقه هستید خوراک اسبها را به گونه مجزا نگهداری نمائید و در هنگام مصرف آنها را با هم مخلوط کرده و اگر خواستید مرطوب نمایئد .
8. مواد خوراکی خورده نشده در آخور باید قبل از ریختن خوراک جدید کاملا خارج شود .
9. همیشه مواد خوراکی جیره را با وزن کردن دقیق بدست آوردید و نه به وسیله حجم آنها:
بسیاری از پرورش دهندگان اسب متأسفانه از ظروف گوناگون برای تعیین وزن مقدار خوراک روزانه اسبها استفاده می‌کنند ، این کار اشتباه است زیرا مواد خوراکی گوناگون دارای وزن‌های گوناگونی در یک حجم برابر هستند. مثلا در یک ظرف که یک کیلوگرم جو گنجایش دارد، هیچگاه نمی‌توانیم یک کیلوگرم سبوس را جای دهیم. بنابراین به جای استفاده از معیار حجم باید از معیار وزن حقیقی مواد خوراکی برای استفاده در جیره استفاده کرد. علوفه‌ها را نیز باید با وزن معین در اختیار اسبها قرار داد، آیا میتوان وزن یک بسته علوفه را از روی شکل و حجم آن تعیین نمود!؟ بیشتر اسبها را با برش‌هائی از بسته علوفه خشک تعلیف می‌نمایند که ممکن است نسبت به فشردگی از یک بسته به یک بسته دیگر کاملا وزن متفاوتی داشته باشند. بهترین کار که البته نیازمند صرف کمی وقت هست این است که برای وزن کردن علوفه‌ها از یک باسکول متری که توانایی آویزان کردن از در انبار را داشته‌باشد استفاده کرد. یک بسته یونجه خشک که تقریبا 25 کیلوگرم وزن دارد، یک پنجم آن نیاز یک اسب 500 کیلوگرمی را به علوفه کاملا تأمین میکند.
10. تغذیه اسبها باید با هدف و توجه به نگهداشتن وزن آنها همچنین نگهداری آنها در شرایط ایده‌آل بدنی باشد:
جیره بیش از نیاز اسبها به همان اندازه که جیره ناکافی مخرب است برای اسب و همچنین پرورش‌دهنده زیان آور است .