به گزارش «سرویس دام، طیور و آبزیان» «ماکی دام - پایگاه خبری صنعت دام، طیور و آبزیان»؛ با فشار فزاینده برای کاستن از مصرف آنتیبیوتیک، شاید پروبایوتیکها راه جانشینی برای حفظ سلامت بوقلمون باشند. صنعت پرورش بوقلمون، برای رویارویی با عفونت کلستریدیایی هنوز هم به آنتیبیوتیکها وابسته است. اما بازار، خواهان مصرف مواد جانشین به جای آنتیبیوتیکها است، هر چند که آنتیبیوتیکها را میتوان برای درمان تجویز کرد. چنین مینماید که پروبایوتیکها و پریبایوتیکها، جانشینان منطقی برای آنتیبیوتیکها، و مواد محرک رشد هستند. کلید موفقیت پروبایوتیکها این است که از نخستین روزهای زندگی پرندگان به آنها خورانده شوند.
بهخوبی پذیرفته شده است که میکروفلور دستگاه گوارش، روی تندرستی و عملکرد میزبان، از راههای گوناگون سودمندانه اثر میگذارد. این اثرات سودمندانه هم از راه تقویت ایمنی، و هم از راه بهبود تغذیهای، و نیز تندرستی عمومی جانور به انجام میرسند. ما میدانیم که دستگاه گوارش جوجهای که تازه هچ شده است کاملا سترون و بدون میکروب است، اما ارگانیزمهای محیط پیرامون او بهسرعت به درون بدن راه مییابند، رشد میکنند و مستقر میشوند.
باکتریهایی که در بستر جوجهها حضور دارند نخستین ارگانیزمهایی هستند که دستگاه گوارش جوجهها را اشغال میکنند. همچنین میدانیم که میکروفلور روده کوچک در دو هفته پس از هچ شدن جوجه مستقر میشود، اما ایجاد میکروفلور سیکوم یا روده کور بیش از 30 روز طول میکشد، این موضوع، در جوجه بوقلمونها بیش از جوجه مرغها اهمیت دارد زیرا دوره چاق شدن آنها طولانیتر است و میباید بتوانند در این مدت، در برابر آشفتگی احتمالی دستگاه گوارش ایستادگی کنند.
برآورد آماری جمعیت باکتریایی در دستگاه گوارش طیور
روی میکروفلور سیکوم جوجهمرغها بررسیهای گستردهای انجام گرفته است و به تازگی از رویکرد مولکولی برای پیبردن به اکولوژی باکتریایی روده جوجهها نیز استفاده کردهاند و پی بردهاند که اکثریت جمعیت باکتریایی در سیکوم جوجه، پروتئوباکتریومها (از جمله برخی از بیماریزاها، مانند انتروباکتریاسهها)، فلاووباکتریوم، لاکتوباسیلوس، کلستریدیوم و باکتریودها هستند. اما درباره نقش این باکتریها در روده بوقلمون دانستههای اندکی در دست است، هرچند که میتوان گمان کرد که باکتریهای اصلی این دو، همانند هم هستند. افزون بر این، ما از روی جانوران چند معدهای دیگر، میدانیم که نسبت لاکتوباسیلها به انتروباکتریاها را میتوان به عنوان نشانه سلامتی روده به کار برد. آیا این میتواند برای بوقلمون هم صادق باشد؟
با وجود این کمبود دانستهها، اکنون از فرآوردههای تنظیمکننده فلور میکروبی، با افزودن به خوراک بوقلمونها استفاده میکنند تا تعادل میکروفلور روده را با تقویت باکتریهای تولید کننده اسید لاکتیک، و کاستن از شمار انتروباکتریاها، حفظ کنند.
به تازگی در برخی از پژوهشها، برای زیرنظر قرار دادن فعالیت متابولیکی برخی از فرآوردههای پروبایوتیکی، که پایه آنها باکتریهای بومی دستگاه گوارش پولتهای بوقلمون است از وسیله خاصی که میتواند RNA این باکتریها را بررسی کند استفاده کردهاند.
نتیجه این کار، نشان داده است که سویه پروبایوتیکی انتروکوکوس فیسیوم فعالیت متابولیکی لاکتوباسیلها را افزایش داده، و تراکم لاکتات را بالا برده است. البته متفاوت بودن شمار باکتریهای اسیدلاکتیکی تنها در 28 روزگی پولتهای بوقلمون آشکار شده است.
آزمایش انجام شده در دانشگاه Autonoma بارسلونا در زمینه پروبایوتیکها
هدف از این آزمایش اندازهگیری تأثیر یک فرآورده پروبایوتیکی روی رشد و سلامت دستگاه گوارش بوقلمونهای ماده بود. این فرآورده پروبایوتیکی بر پایه یک باکتری غیربومی دستگاه گوارش پولتهای بوقلمون تهیه شده بود.
پولتهای بوقلمون به دو دسته شاهد، و زیر آزمایش تقسیم شدند و به گروه آزمایش از زمان هچ تا 72 روزگی از این پروبایوتیک داده شد (ppm1000 /در تن خوراک ) .
حضور باکتریهای لاکتوباسیل و انتروباکتر در دودنوم و سیکوم اندازهگیری شد. ما مشاهده کردیم که گروهی که پروبایوتیک خورده بودند تراکم لاکتوباسیلها در روده باریک و سیکوم آنها نسبت به گروه شاهد، در روزهای 72 و 28، بیشتر بود. این تراکم باکتریها در 72 روزگی در روده باریک معنیدار بود.
بالا بودن نسبت لاکتوباسیلها به انتروباکترها سبب افزایش وزن بوقلمونهای گروهی بود که پروبایوتیک دریافت کرده بودند. تفاوت میان این دو گروه، در بوقلمونهایی از گروه آزمایش، که کموزنتر بودند، به ویژه در 4 هفته اول زندگی آشکارتر بود، و نشان میداد که هضم و بهره بردن از خوراک در آنها، با مصرف پروبایوتیک بهتر بوده است.
میتوان چنین نتیجه گرفت که مصرف پروبایوتیکهای کارآمد و آزمایش شده، سبب شده است که بوقلمونها عملکرد بهتری از خود نشان بدهند، و تأثیر پروبایوتیک در بوقلمونها، نیز همانند تأثیر آن در مرغها است.
در پرندگان و بهویژه در بوقلمونها، افزایش لاکتوباسیلها میتوانند به رفع بیشتر گرفتاریهای دستگاه گوارش، که در دوره چاق شدن پیش میآید، کمک کنند.
جدول مصرف "پروتکسین" در بوقلمون
|
14روز نخست |
100گرم در هر تن خوراک |
مصرف مستمر |
از روز 15 تا پایان دوره پرورش |
50گرم در هر تن خوراک |
مصرف مقطعی |
در زمان استرس ها |
200گرم در هر تن خوراک |
منبع: نیکوتک
. Dr. Marisol Castillo از Rubinum Animal Healt