به گزارش «سرویس دام، طیور و آبزیان» «ماکی دام - پایگاه خبری صنعت دام، طیور و آبزیان»؛ در بیماری آگالاکسی (Mycoplasma agalactiae) میزان تلفات 30 – 10درصد است ولی تعداد زیادی دام به این علت که غده پستان در آنها آسیب دیده و برای همیشه غیرقابل استفاده می‌گردند، از گله حذف می‌شوند.
بیماری در هر سنی بروز می‌کند و جنس هم در ابتلا به بیماری دخالتی ندارد. عامل بیماری از طریق دستگاه گوارش یا نوک پستان وارد بدن می‌شود. آگالاکسی بیشتر به‌طور مستقیم از دامی به دام دیگر انتقال می‌یابد ولی گاهی به صورت غیرمستقیم از طریق شیردوشی نیز ممکن است انتقال یابد.
عامل بیماری از طریق ترشحات بدن به خصوص شیر، ترشحات چشم و مفاصل دفع می‌شود. به دلیل اینکه دفع باکتری از شیر تا چند ماه بعد از بهبود ممکن است ادامه یابد بنابراین بیماری نه تنها توسط دام بیمار بلکه دام بهبود یافته نیز امکان دارد منتقل شود.
پس از ورود به بدن، باکتری وارد جریان خون می‌شود و ایجاد سپتی‌سمی می‌کند. دو تا سه روز بعد، باکتری از خون خارج و در اندام‌های مختلف از جمله پستان، چشم و مفاصل موضع می‌گیرد و باعث بروز علایم بیماری می‌گردد.
علایم بالینی
دوره کمون بیماری در شرایط تجربی 7-5 روز است ولی در شرایط طبیعی طولانی‌تر و حدود 13-11 روز می‌باشد. اولین علامت بیماری تب شدید است که چندان دوام ندارد. بعلاوه بی‌اشتهایی و بی‌قراری نیز مشهود می‌باشد. ترشح شیر ابتدا کاهش می‌یابد و ترشحات چرکی از پستان خارج می‌شود و نهایتاً به علت فیبروز غده پستان شیر به طور کامل قطع می‌گردد.
دو تا چهارده روز بعد از قطع شیر ضایعات چشم و مفاصل ظاهر می‌شود. تورم چشم با ریزش ترشحات مخاطی و ترس از نور همراه است. درگیری مفاصل منجر به ایجاد اشکال در حرکت دام و لنگش می‌شود. گاهی تورم مفاصل شدید و دردناک و زمانی خفیف و غیر آشکار می‌باشد. دوره بیماری ممکن است از یک تا چند ماه به طول انجامد. سقط جنین ناشی از بیماری در میش‌ها و بزهای آبستن ممکن است اتفاق بیافتد. گاهی همه علایم در یک دام مشاهده می‌شود و زمانی در هر دامی در یک گله یکی از علایم فوق ممکن است بروز نماید.
تشخیص بیماری آگالاکسی
تشخیص بیماری در سطح گله بر اساس جداسازی باکتری عامل بیماری از خون و بافت پستان و نیز انجام آزمایش ثبوت عناصر مکمل است. این آزمایش بلافاصله بعد از بروز علایم بالینی مثبت می‌شود. آزمایش الایزا که میزان حساسیت آن مشابه آزمایش ثبوت عناصر مکمل است برای شناسایی دام‌های حامل توصیه می‌گردد.
درمان
درمان دام‌های بیمار با تایلوزین یا اریترومایسین در صورتی که به موقع انجام شود تا 80درصد موارد موثر خواهد بود. میزان تزریق تایلوزین 10-5 میلی‌گرم برای هر کیلوگرم وزن بدن، روزانه تا سه روز است. اکسی تتراسایکلین شدت بیماری را کاهش می‌دهد ولی باعث کاهش میزان دفع باکتری از شیر نمی‌شود.
بیشتر بدانیم:
واکسن کشته آگالاکسی
واکسن آگالاکسی
سالمونلا در گله‌های گاو شیری
پیشگیری و کنترل بیماری آگالاکسی
در مواردی که دام از بیماری بهبود می‌یابد برای همیشه ایمن خواهد شد. واکسیناسیون دام‌ها با واکسن کشته شده همراه با ماده کمکی ساپونین در صورتی که بموقع استفاده شود موثر خواهد بود. به دلیل استعداد دام‌های جوان در ابتلا به بیماری، واکسیناسیون در سنین پایین توصیه می‌گردد. البته تجویز واکسن نبایستی در سنین کمتر از ده هفته انجام شود. بهترین زمان تجویز واکسن از سن سه ماهگی توصیه شده است. این واکسن را معمولاً 2 بار به مدت 2 هفته از راه زیر جلدی تزریق می‌کنند و مقدار تزریق هربار به میزان یک میلی‌لیتر می‌باشد. مدت زمان ایمنی 6 ماه است و در سال دوبار باید انجام شود. این واکسن برای میش‌ها 2 ماه قبل از زایش توصیه شده است.
منبع: سایت دامپزشکان برتر
نویسنده: رضا ترابی