به گزارش «سرویس دام، طیور و آبزیان» «ماکی دام - پایگاه خبری صنعت دام، طیور و آبزیان»؛ در20 سال گذشته، صنعت مرغداری در بیشتر نقاط جهان پیشرفت چشمگیری داشته است. با روند بزرگتر شدن مرغداری‌ها و پیچیده‌تر شدن کارها در مرغداری‌های مادر، تخمگذار و گوشتی، مدیران ناچارند کوشش بیشتری برای پیشگیری از بیماری‌ها انجام دهند.
خطر شیوع بیماری‌ها هنوز هم مهمترین نگرانی صنعت مرغداری است و هرکس در این زمینه تردیدی داشته باشد بهتر است نگاهی به شیوع بیماری آنفلانزا در گذشته نزدیک بیاندازد تا تأثیرمنفی بیماری روی سوددهی مرغداری را ببیند.
رفت و آمد مردم، به ویژه کارکنان مرغداری‌ها و بازدیدکنندگان، انتقال مرغ‌ها ، تخم‌مرغ‌ها و خوراک مرغ، از مزرعه‌ای به مزرعه دیگر آشکارا نشان می‌دهد زمینه انتقال بیماری‌ها بسیار گسترده است.
انسان‌ها معمولاً راه اصلی ورود بیماری و گسترش آن به مرغداری‌ها شناخته شده‌اند. انجام وظایف کارگری به وسیله کارکنان مرغداری، مدیران و دامپزشکان، و کمبود آگاهی، از عواملی هستند که می‌توانند سبب انتقال بیماری شوند. گفته می‌شود که در بیش از 90% موارد، انسان‌ها هستند که بیماری‌ها را در میان مرغداری‌ها می‌پراکنند. به سخن دیگر، بیش از 90% از شکستن سد بایوسکیوریتی، پیامد فعالیت انسان‌ها در مرغداری‌ها است.
بنابراین اگر رفت و آمد انسان‌ها به مرغداری‌ها کنترل شود شاید نتیجه چشمگیری در کاستن از شیوع بیماری در مرغداری‌ها گرفته شود.
بازدیدکنندگان و انتقال بیماری
گسترش تجارت جهانی و رفت وآمدها، پراکنده کردن بیماری‌ها را آسان‌تر کرده است. یک نفر می‌تواند از چندین مرغداری در نقاط مختلف یک کشور بازدید کند، و یکی از این مرغداری‌ها به بیماری آلوده باشد و روز دیگر به مرغداری‌ها در کشور دیگر سر بزند و بیماری را با خود به آنجا ببرد. بسیاری از بیماری‌زاها می‌توانند در دوره این سفرها فعال بمانند.
بنابراین بسیار اهمیت دارد که بازدیدکنندگان از این مسائل آگاه باشند، و به مدیران مرغداری‌هایی که می‌خواهند از آنجا بازدید کنند برنامه بازدید خود از دیگر مرغداری‌ها را اطلاع بدهند.
بایوسکیوریتی برای همگان است
مدیران، صاحبان و مشاوران مرغداری‌ها ممکن است به آسانی مقررات بایوسکیوریتی که می‌باید همه کارکنان رعایت کنند را زیر پا بگذارند.
همه کسانی که به مرغداری می‌روند، صرف نظر از موقعیت آنها در مرغداری، می‌باید پروتکل بایوسکیوریتی را که معمولاً شامل تعویض لباس، پوشیدن لباس سرتاسری، ضدعفونی کردن کفش‌ها، و شاید دوش گرفتن باشد، رعایت کنند. مقررات بایوسکیوریتی، شامل همه افراد می‌شود.
نیازهای موقتی
هرچند همیشه می‌باید کارکنانی برای انجام برخی دستورالعمل‌های خاص، در مرغداری آماده باشند، اما گاهی، مانند زمان واکسیناسیون، شاید لازم باشد نیروی اضافی از بیرون مرغداری، برای انجام کارها استخدام کنیم که ممکن است مرغداری‌های دیگر کار کرده باشند.
احتمال این که این کارگران سبب پراکنده شدن بیماری در مرغداری شما شوند بسیار بالا است زیرا شاید ندانند یا نتوانند کارهای لازم برای جلوگیری از احتمال انتقال آلودگی از یک مرغداری به مرغداری دیگر را انجام دهند.
بهترین کار این است که کارکنان خود مرغداری را به گونه‌ای آموزش بدهید که بتوانند بیشترین کارها را در مرغداری انجام دهند و کارگران موقتی را به کمترین برسانید، مگر هنگامی که نتوانید از کارکنان مرغداری برای انجام برخی کارها استفاده کنید.
چگونه با همسایگانتان رفتار کنید؟
همیشه باید احتمال بروز بیماری در مرغداری‌های همسایه‌تان را به عنوان یک منبع بالقوه گسترش عفونت در نظر داشته باشید. کاستن از تماس با دیگر مرغداری‌ها همیشه مهم است، اما به هنگام شیوع بیماری‌ها اهمیت بیشتری می‌یابد. ممکن است گاهی که از یک مرغداری بازدید کرده‌اید مرغ‌ها سالم به نظر آمده باشند، اما بیماری آنها در مرحله انکوباسیون باشد. این مرغ‌ها ممکن است عوامل بیماری‌زا را پیش از این که بیماری به مرحله کلینیکال آشکار برسد از خود بپراکنند.
خردمندانه‌تر است اگر گمان کنید که همه مرغداری‌ها آلوده هستند، حتی آنهایی که مرغ‌هایشان سالم به نظرمی‌آیند.
بیشتر بدانیم:
استفاده از سرکه در صنعت مرغداری
بهداشت خطوط آبخوری مرغداری
منابع دایمی آلودگی‌ها در مرغداری
پرندگان وحشی، مرغ‌هایی که در حیاط خانه‌ها بار می‌آیند، و یا پرندگان خانگی (زینتی) می‌توانند ناقل بیماری‌ها باشند و به صورت منبع آلودگی برای مرغداری‌های صنعتی عمل کنند. به ویژه کارکنان مرغداری‌ها می‌باید احتیاط کنند و با این پرندگان تماس نداشته باشند زیرا یکی از کارکنان بی‌وقت می‌تواند سبب شیوع بیماری شود و شغل بسیاری از همکارانش را با خطرروبرو کند.
ضدعفونی دست‌ها
دست آلوده انسان می‌تواند عوامل بیماری‌زا را از یک نقطه به نقطه دیگر منتقل سازد. برای جلوگیری از این پیشامد می‌باید امکانات ضدعفونی دست‌ها برای همه آماده باشد و همگان پیش از ورود و هنگام خروج از مرغداری دست‌هایشان را باید بشویند و ضدعفونی کنند.
بررسی در بیمارستان‌ها نشان داده است که در دسترس بودن وسایل شستشو و ضدعفونی احتمال این که افراد دست‌هایشان را بشویند بیشتر می‌کند.
می‌باید ماده ضدعفونی‌کننده کار آمدی که سبب خشکی پوست دست نشود و ایجاد حساسیت نکند تهیه کنید. اینکار یک اقدام ساده است اما می‌تواند از گسترش بیماری‌ها جلوگیری کند.
دیدارها
هنگامی به یک دیدار ضروری می‌روید و یا در سمیناری شرکت می‌کنید که گروهی از مردمی که با مرغداری سر و کار دارند در آنجا گردهم آمده‌اند، همیشه پیش از رفتن به آن جا دوش بگیرید و لباس‌هایتان را تعویض کنید. از رفتن به این جاها با اتومبیلی که به مرغداریتان رفت و آمد می‌کنید بپرهیزید تا از احتمال این که بیماری از مرغداری به دیگر مرغداری‌ها سرایت کند کاسته شود.
نقش پروبایوتیک «پروتکسین» در پیشگیری از بیماری‌ها:
• افزایش تولید سلول‌های ضد ویروس سیستم ایمنی بدن
• توانایی تحریک طبیعی سیستم ایمنی مرغ‌ها در برابر بیماری‌ها
• افزایش اثر واکسن
• برقراری توازن میکروفلور دستگاه گوارش و تندرستی بیشتر مرغ
منبع: شرکت نیکوتک
نویسنده: Yeganeh Mejtaba دانشجوی دکترای دانشگاه آلبرتا – کانادا و Butcher.D Gary استاد دانشکده دامپزشکی دانشگاه فلوریدا