به گزارش «سرویس حیوانات خانگی» «ماکی دام - پایگاه خبری صنعت دام، طیور و آبزیان»؛ زایلیتول یکی از منابع مسموم‌کننده در سگها است و متاسفانه تعداد اندکی از صاحبان سگ از هویت اصلی زایلیتول و اتفاقی که در صورت بلعیده شدن آن توسط سگ رخ می‌دهد، آگاه هستند.
نخستین و مهمترین قدم برای جلوگیری از مسمومیت زایلیتول در سگها بسته به میزان آگاهی و دانش صاحب حیوان از خطرات ناشی از مصرف زایلیتول دارد.
زایلیتول چیست؟
زایلیتول ماده شیرین‌کننده‌ای است که در بسیاری از آدامسهای بدون قند، خوشبوکننده‌های دهان، آب نبات‌ها و تعدادی از محصولات پخته شده بکار می‌رود. زایلیتول جانشینی است برای شکر و در آدامسهای بدون قند و آبنبات‌ها بسیار شایع است که عامل اصلی مسمومیت با زایلیتول در سگها بدلیل استفاده از این مواد می‌باشد. زایلیتول از عناصری تشکیل یافته که آدامس و بسیاری از محصولات بدون قند را برای سگها تبدیل به یک خوراکی سمی می‌کند.
چرا زایلیتول برای سگها خطرناک است؟
گذشته از دسترسی آسان بسته آدامس در جیب لباس شما، ممکن است شما یا مهمانتان کیف خود را در کنار مبل یا روی زمین انداخته باشید و همین برای سگ کافی است که در پی غریزه کنجکاوی خود در پی کشف و ربودن آدامس یا خوشبوکننده دهان برآید و آن را برای ارزیابی و بررسی در جایی پنهان سازد، گویی این سناریویی است که منجر به مسمومیت سگ می‌شود.
دلیل خطرناک بودن زایلیتول در سگ، بدلیل رهاسازی ناگهانی انسولین می‌باشد که موجب افت شدید قند خون شده و اساساً منجر به شوک در سگ می‌گردد.
زایلیتول بیشتر از همه حیوانات در میان سگها و راسوها خطرناک‌تر است و این به ماهیت اصلی زایلیتول باز می‌گردد. سگی که مسمومیت زایلیتول پیدا کرده است ظرف مدت یک ساعت بدلیل مصرف آدامس، آبنبات یا خوشبوکننده حاوی زایلیتول در شرایط بحرانی وخیمی قرار گرفته و فرصت نجات زندگی سگ بسیار اندک خواهد بود.
نشانه و علائم مسمومیت ناشی از زایلیتول در سگها چیست؟
در ادامه به شایع‌ترین علائم مسمومیت ناشی از مصرف آدامس، خوشبوکننده دهان یا آبنبات حاوی زایلیتول در سگها می‌پردازیم:
• ضعف و رخوت
• استفراغ
• عدم تطبیق
• بی‌رنگی لثه (عموماً پس از فرو رفتن سگ در حالت شوک)
• رعشه و لرزش شدید بدن
• حمله ناگهانی
• بی‌هوشی
• بی‌نظمی و اختلال در ضربان قلب
• از کار افتادگی کبد
سگی که زایلیتول مصرف کرده است، ممکن است ظرف مدت 18 الی 36 ساعت پس از مصرف مبتلا به اسهال شود، چرا که این جانشین شکر در سگها خاصیت ملین پیدا می‌کند.
درمان مسمومیت با زایلیتول در سگها چیست؟
دامپزشکان برای درمان سگ مبتلا به مسمومیت با زایلیتول در دو مرحله اقدام می‌کنند:
قدم اول؛ در صورتی‌که در دو ساعت گذشته زایلیتول توسط سگ بلعیده شده، دامپزشک برای جلوگیری از جذب اضافی زایلیتول در بدن اقداماتی انجام خواهد داد. از جمله این اقدامات می‌توان به تحریک سگ به استفراغ و خوراندن مایع کربن فعال شده برای جذب محتویات داخل معده به خود، ذکر کرد.
قدم بعدی این است که سگ مسموم شده با زایلیتول بایستی مراقبت‌های تکمیلی برای رفع اثرات ناشی از زایلیتول را دریافت نماید. درمان عموماً شامل قطره دکستروز داخل وریدی به جهت بالا بردن سطح قند خون و تزریق مایعات داخل وریدی یا تزریق مایع زیرجلدی انجام می‌گیرد. عوارض زایلیتول روی کبد سگ اثر گذاشته و در برخی از سگها موجب کم کاری یا حتی از کار افتادگی کبد می‌شود. بنابراین عموماً درمان‌های بعدی و کنترل مدام سگ برای کمک به درمان اثرات جانبی زایلیتول بر کبد ضروری است.
در صورتی‌که سگ شما مشکوک به مسمومیت با زایلیتول است، چه باید کرد؟
در صورت مصرف زایلیتول، صاحب حیوان بایستی سریعاً اقدام نماید. در صورت عدم دسترسی به جلد یا بسته‌بندی آدامس، آبنبات یا خوشبوکننده دهان برای بررسی دارا بودن زایلیتول یا ترکیبات آن، می توان از وب سایت محصول برای کسب اطلاعات تشکیل‌دهنده محصول مورد نظر کمک گرفت.
صاحب سگ بایستی به بیمارستان یا مرکز سم‌شناسی حیوانات برای بررسی دارا بودن زایلیتول در محصول مصرف شده در سگ مراجعه نمایند. همچنین با مشورت با دامپزشک، می‌توان سگ را در منزل وادار به بالا آوردن کرد که در بسیاری از موارد این روش بهترین حالت است، بویژه زمانی‌که دسترسی به مطب یا بیمارستان دامپزشکی بیش از پنج دقیقه زمان می‌برد و پس از بالا آوردن سگ، برای درمان سریع او بایستی فوراً به دامپزشک مراجعه کرد.
منبع: سایت دامپزشکان