به گزارش «سرویس دام، طیور و آبزیان» «ماکی دام - پایگاه خبری صنعت دام، طیور و آبزیان»؛ امروزه بیش از 200 نژاد متفاوت گوسفند در سراسر دنیا موجود است و بسیاری از این نژادها از لحاظ تولید اقتصادی اهمیت چندانی ندارند و بیش از سه چهارم صنعت گوسفندداری دنیا، فقط متکی به 10 تا 20 نژاد شناخته شدۀ گوسفند است.
گوسفند از جمله دامهایی است که میتواند آب و هوای متغیر و خشک را تحمل کند و با فقیرترین علوفه و غذاها به رشد خود ادامه دهد. از طرفی، گوسفند در مقایسه با سایر دامها به جیرۀ نگهداری کمتری احتیاج دارد و بیشترین غذایی را که مصرف میکند صرف تولید و رشدونمو خود مینماید. بطورکلی گوسفند یک دام چندمنظوره میباشد و بخصوص از نظر تولید گوشت، پشم، پوست و شیر مورد توجه است. صفت تولیدمثل به موازات میزان تولید گوشت از جلمه صفات مهم اقتصادی بشمار میآید. بدین ترتیب بازده تولیدمثل، از اهمیت فوق العادهای برخوردار میباشد. زیرا با ازدیاد تعداد برههایی که به وسیله میش زائیده میشود، مخارج هزینههای تولید پائین میآید. به همین دلیل سعی و کوشش بر این است که دو و چند قلوزایی در گوسفندان ازدیاد یابد. پشم یکی دیگر از محصولات گوسفند میباشد که با توجه به نوع و کیفیت الیاف تشکیل دهندۀ آن، در صنعت فرش و نساجی مورد استفاده و بهره برداری قرار میگیرد. بطورکلی تولید گوشت 80-75% و تولید پشم 25-20% کل عایدی پرورش دهندگان گوسفند را تشکیل میدهد. شیر گوسفند از لحاظ چربی و پروتئین غنیتر از شیر گاو است ولی حجم تولید شیر گوسفند کم میباشد اما به دلیل کیفیت بالا، از قیمت بیشتری نیز برخوردار است.
ایران از نظر رتبهبندی در شاخصهای جهانی محصولات دام در سال 2010، دارای رتبهبندی به شرح زیر است:
ردیف |
نوع محصول |
رتبه ایران در دنیا |
رتبه ایران در خاورمیانه |
1 |
گوشت گوسفند |
4 |
1 |
2 |
گوشت بز |
7 |
2 |
3 |
عسل |
8 |
1 |
4 |
شیر |
8 |
1 |
5 |
گوشت طیور |
9 |
1 |
6 |
گوشت گاومیش |
11 |
2 |
7 |
تخم مرغ |
12 |
1 |
8 |
گوشت شتر |
20 |
7 |
9 |
گوشت گاو |
31 |
3 |
انواع گونه و نژادهای گوسفند ایرانی:
1) گوسفند افشاری
2) گوسفند بلوچی
3) گوسفند بهمنی
4) گوسفند دالاق
5) گوسفند زل
6) گوسفند زندی
7) گوسفند کردی خراسان
8) گوسفند سنجابی
9) گوسفند سنگسری
10) گوسفند شال
11) گوسفند طالشی
12) گوسفند عربی
13) گوسفند فراهانی
14) گوسفند فشندی
15) گوسفند قرهگل سرخسی
16) گوسفند قزل
17) گوسفند قشقایی
18) گوسفند کبوده شیراز
19) گوسفند کردی
20) گوسفند کرمانی
21) گوسفند کلکوهی
22) گوسفند لری
23) گوسفند لری بختیاری
24) گوسفند ماکویی
25) گوسفند مغانی
26) گوسفند نائینی
27) گوسفند مهربان
تحقیق و تدوین: مهندس آرش ساعدی - کارشناس کشاورزی و مشاور علوفه هیدروپونیک