به گزارش «سرویس حیوانات خانگی» «ماکی دام - پایگاه خبری صنعت دام، طیور و آبزیان»؛ تب خراش گربه با گاز گرفتن، ناخن کشیدن یا لیسیده شدن توسط گربه‌ای که ناقل باکتری هنسله بارتونلا (Bartonella henselae) است، انتقال می‌یابد.
عفونت معمولاً عوارض شدید ایجاد نمی‌کند. با این حال، امکان دارد افرادی که سیستم دفاعی ضعیفی دارند آسیب ببینند. دانستن علل وعلائم می‌تواند به درمان سریع کمک کند.
عفونت‌های زیادی می‌تواند توسط گربه به انسان منتقل شود. برخی از این بیماری‌ها می‌تواند شدید باشد. مراقبت‌های معمولی در نگهداری از یک گربه اغلب می‌تواند خطر ابتلا به بسیاری از این بیماری‌ها را کاهش دهد.
علل بروز تب خراش گربه
یک فرد با گاز گرفته شدن یا خراشیده شدن توسط گربه آلوده می‌تواند به این تب دچار شود. همچنین باکتری بارتونلا هنسله بارتونلا می‌تواند از منافذ و زخم‌های باز پوست به بدن انسان راه پیدا کند.
در پاییز و زمستان که وقت زیادی را درون خانه مشغول بازی با گربه‌ها هستید، بیشتر امکان ابتلا به این بیماری وجود دارد. امکان ابتلای کودکان بیشتر از بزرگسالان است، زیرا هنگام بازی امکان خراشیده شدن کودکان توسط گربه بیشتر است.
علائم تب خراش گربه
معمولاً در روزهای اول آلودگی به این باکتری علائم خاصی بروز نمی‌کند، طی این مدت باکتری درحال تکثیر است.
حدود 3 تا 10 روز بعد از خراشیده شدن، ممکن است برآمدگی یا تاولی در محل خراشیده شده مشاهده گردد که دکترها به آن ضایعه تلقیح (inoculation lesion) می‌گویند. این ضایعات معمولاً در نواحی زیر دیده می‌شود: - بازوها - دست‌ها - سر
پس از چند هفته غدد لنفاوی نزدیک به ضایعه، متورم و دردناک می‌شوند. غدد لنفاوی مسئولیت پالایش باکتری‌ها و دیگر ذرات اضافی و همچنین ساختن گلبول‌های سفید برای سیستم حفاظت سلولی را دارند. این غدد معمولاً به شکل برجستگی‌های کوچک، اسفنجی و گرد و بیضی شکل درمی‌آیند.
اگر شخصی در ناحیه بازو گاز گرفته یا خراشیده شود غدد لنفاوی ممکن است زیر بغل یا نزدیک به آرنج ظاهر شوند. گاهی اوقات ابعاد این غدد می‌تواند به 2 اینچ برسد. موقع لمس کردن آنها کمی گرمی احساس می‌شود، پر از چرک و به رنگ قرمز هستند و ممکن است تا 2 یا 4 ماه پس از بروز عفونت متورم باقی بمانند.
علائم در اکثر افراد فقط تورم در اطراف زخم است، دیگر علائم عبارتند از:
- درد شکم
- از دست دادن اشتها
- تب خفیف
- خستگی
- سردرد
- درد مفاصل
- خارش و جوش پوستی
- گلو درد
عوارض تب خراش گربه
این بیماری معمولاً عوارض شدیدی ندارد. اما برخی از افراد ممکن است به تب بالایی دچار شوند که به نظر می‌رسد با گذشت زمان ازبین نمی‌رود. برخی نیز ممکن است عفونت را در استخوان‌ها، مفاصل، کبد، ریه، طحال تجربه کنند.
در حالی که تب خراش گربه بیماری است که معمولاً نیاز به مراقبت‌های اورژانسی ندارد، اما همیشه استثنا وجود دارد. بنابراین هرگاه موارد زیر برایتان پیش آمد سریع به پزشک مراجعه کنید:
- رَد گاز یا چنگال گربه که بهبود نمی‌یابد و رو به بدتر شدن دارد.
- قرمزی اطراف زخم که پیشرفت می‌کند.
- تب بالا که بیشتر از 2روز پس از ضایعه طول می‌کشد.
- سطح بالایی از درد
تشخیص تب خراش گربه
تشخیص این بیماری راحت نیست، زیرا علائمی شبیه به بیماری‌های دیگری دارد. دکتر از سابقه پزشکی شما خواهد پرسید و هرگونه ارتباطی که با گربه داشته‌اید. معاینه محل زخم و غدد اطراف آن، معاینات سطحی و دانستن سابقه پزشکی می‌تواند برای تشخیص بیماری کافی باشد.
ممکن است پزشک برای اطمینان بیشتر درمورد بیماری آزمایشاتی را انجام دهد. با آزمایش خون می‌توان نوع باکتری‌ای که در خون است را تشخیص داد و از نوع آن مطمئن شد.
درمان تب خراش گربه
از آنجا که تب خفیف است، معمولاً درمان خاصی تجویز نمی‌شود. اگر علائم شدید باشد می‌تواند با مصرف آنتی‌بیوتیک و استراحت بهبود یابد.
مراقبت‌های خانگی می‌تواند شامل استراحت و مسکن (درصورت درد زیاد) باشد. باید مراقب کودکان بود که ضربه‌ای به محل آسیب دیده وارد نشود یا آنرا دستکاری نکنند. هنگامی که شخصی یکبار به این تب دچار شود، بسیار بعید است که دوباره درگیرش شود.
راه‌های جلوگیری از تب خراش گربه
این بیماری فقط از گربه‌ها به انسان انتقال می‌یابد و امکان انتقال از شخصی به دیگری وجود ندارد. اگر عضوی از افراد خانواده مبتلا شد دیگران باید از گربه‌های آن خانه دوری کنند.
البته این به آن معنا نیست که از شر حیوان خانگی خلاص شوید. ولی باید موارد زیر را رعایت کنید:
- گربه‌هایی که بالاتر از یک سال سن دارند را انتخاب کنیم زیرا بچه گربه‌ها بیشتر ممکن است حامل این باکتری باشند.
- از بازی‌های خشن با گربه خودداری کنیم.
- هرگز به گربه اجازه‌ی لیسیدن پوست یا زخم را ندهیم.
- هرگز گربه‌های ولگرد یا وحشی را نوازش نکنیم.
- دست‌ها و هر منطقه آسیب‌دیده را پس از بازی با گربه خوب بشوییم.
- برای جلوگیری از کک خانه را مرتب جاروکشی کنیم.
- کک‌ها می‌توانند بسیاری از عفونت‌ها را منتقل کنند، بنابراین بسیار مراقب باشیم که گربه به کک آلوده نشود و درصورت مشاهده آلودگی سریع برای درمان و جلوگیری از شیوع آن اقدام کنیم.
توجه به شرایط و وضعیت گربه
آمار پزشکی نشان داده که 40% از گربه‌ها در دوره‌ای از زندگی خود حامل باکتری بارتونلا هنسله هستند و معمولاً گربه‌های ناقل علائمی از بیماری ندارند.
علائم گربه‌ای که می‌تواند حامل باکتری تب خراش باشد
اگر گربه‌ای به کک آلوده شده یا با گربه‌ای دیگر درگیری داشته که باعث ایجاد خراش یا زخم‌هایی در او شده، بسیار احتمال دارد که ناقل این بیماری باشد. گربه تا چند ماه پس از ابتلا می‌تواند ناقل بیماری باشد.
در موارد نادر، این بیماری می‌تواند علائمی در گربه ایجاد کند از جمله التهاب قلب، که باعث می‌شود گربه به سختی نفس بکشد. دامپزشک پس از معاینه می‌تواند سوزش و التهاب در چشم‌ها، دهان یا سیستم ادراری را تشخیص دهد.
تشخیص و درمان تب خراش گربه
توصیه‌های دامپزشک را درمورد وجود کک در گربه شده جدی بگیریم و با آن گربه خیلی بازی و تماس نداشته باشیم. با آزماش خون گربه می‌توان باکتری بارتونلا را شناسایی کرد با این‌حال این باکتری بسیار شایع است و آزمایش ممکن است معتبر نباشد.
درمان گربه‌ها آنتی‌بیوتیک نیست، مگر اینکه علائم مشخصی داشته باشند.
جلوگیری از ابتلا به تب خراش گربه
گام‌هایی برای کاهش کک در گربه می‌تواند در جلوگیری ازاین بیماری موثر باشد. همچنین می‌توان مراقبت‌های زیر را انجام داد:
- به صورت منظم به دامپزشک مراجعه و احتمال وجود کک بررسی شود
- نگهداری از گربه درون خانه برای جلوگیری از تماس با گربه‌های ولگرد
- گرفتن، شستن و پاکیزه نگه داشتن ناخن‌های گربه
در حال حاضر واکسنی برای تب خراش گربه وجود ندارد.
گردآوری و ترجمه: مهسا احمدزاده